Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałI
nakazyniezłomnejobrony.Jednakżejaksiępóźniejokazało,wieluwyższych
dowódcówHitleramusiałoprzyznać,żejegoniewzruszonyHaltebefehl–wów-
czasuważanyprzeznichzaprzejawszaleństwa–byłdobrądecyzją.
DyrektywaWojennaNr39rzucarównieżświatłonaomawianytemat:po-
gońHitlerazaradzieckąropą.Ujawnia,żepomimosolidnegolania,jakiejego
wyczerpanejednostkidostawałynawschodzie,nadaluparcietrzymałsięcelu,
jakimbyłoopanowaniekaukaskichpólnafowychw1942roku.Wceluzluzo-
waniagłównychsił11.ArmiiMansteinadotegokluczowegozadania,Sewasto-
pol,głównaradzieckabazamorskaistocznianadMorzemCzarnym,musiał
zostaćzdobytyjaknajszybciej.
Przygotowanianakolejnyrok
Podkonieczimyprzełomulat1941/1942stałosięjasne,żeradzieckakontr-
ofensywa,pomimoogromnychspustoszeń,jakiepoczyniła,niedoprowadzi
dowyparciawiększościrozciągniętych,wyczerpanychsiłniemieckich,nadal
trzymającychsięnafronciewschodnim.Wzwiązkuztymplaniściwojskowi
orazoficerowiewywiaduobustronrozpoczęliprzygotowaniananadchodzącą
wiosnęilato.
WieluoficerówradzieckiegoSztabuGeneralnego–wtymSzaposznikow,
szefsztabu,orazWasilewski,jegozastępca–byliboleśnieświadomi,żeArmii
Czerwonejbrakujewyszkolonychodwodówimateriałówwojennych.Wsku-
tektegodoszlido(wedługsłówWasilewskiego)ustanowczegoprzekonania”
,
żewiosnąiwczesnymlatem1942r.ArmiaCzerwonapowinnaprzyjąćutym-
czasowąstrategiczną[postawę]obronną”56.Podczasnaradyzkońcówkimarca
1942r.przedstawiliStalinowikoniecznośćpostawienianawalkiobronne
woparciuosolidnieprzygotowanepozycjeiuwyprowadzaniapodczasowych
działańobronnychpotężnychkontruderzeńnazgrupowaniauderzeniowe
wroga”
.Celemstrategiidefensywnejbyłonietylkoudaremnienienieuchron-
nejniemieckiejofensywyletniej,alerównieżdoprowadzeniadosytuacji,
wktórejwojskaradzieckiesamebędąmogływyprowadzićurozstrzygającą
ofensywęprzyminimalnychstratach”
.Argumentowali,żewczasieprzecho-
dzeniadostrategicznejobronynajpilniejsząuwagęnależyzwrócićnasektor
moskiewski,gdzieprawdopodobniedojdziedoniemieckiejofensywy.Tak
więcichgłównymzadaniempowinnobyćustworzeniepotężnych,wyszkolo-
nychodwodóworazzgromadzeniezapasówbroni,amunicji,czołgów,samolo-
tóworazinnegosprzętubojowego,atakżeniezbędnychmateriałów,wktóre
zaopatrywanebędąoddziałypodczaspóźniejszejofensywy”57.
56MarszałekA.M.Vasilevskii,uBetweenMoscowandStalingrad”wStalinandHisGenerals:Soviet
MilitaryMemoirsofWorldWarII,red.S.Biler(London,1970),s.402;zobacztakżeJ.Ericsson,The
RoadtoStalingrad:Stalin’sWarwithGermany,t.1(London,1993;pierwszewydanie1975r.),s.335;
orazA.Seaton,StalinasWarlord(London,1976),s.143idalej.
57Vasilewskii,uBetweenMoscowandStalingrad”,s.404.
