Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieodpowiedzialnościprawnej
czegoś50.Słowotomawspólnyrdzeńzczasownikiemnodpowiadać”czy
rzeczownikiemnodpowiedź”.Podobnespostrzeżeniapoczynićmożna
wjęzykuangielskim,wktórymogólnyterminresponsibilitymardzeń
wspólnyzrzeczownikiemresponse,czywjęzykuniemieckim-Verantwor-
tungorazAntwort.Wzwiązkuztym,żesłowonodpowiedź”oznaczareakcję
napytanie,aletakżenaokreślonąsytuację,tostarającsięprzełożyćjego
znaczenienaznaczenieterminunodpowiedzialność”,możnastwierdzić,że
odpowiedzialnośćtostan,wktórymwzwiązkuzciążącyminapewnym
podmiocieobowiązkami,wrazieichniewykonania,jegozachowaniemoże
sięspotkaćzpewnąreakcją.Tekonsekwencjemogąsięograniczyćdonega-
tywnejocenyspołecznej,alemogąmiećrównieżinnycharakter.
Przechodzączatemnagruntodpowiedzialnościprawnej,możnaprzyjąć,
żepolegaonanatym,żenapodmiocieodpowiedzialnymciążąobowiązki
wynikająceznormprawnych.Przewidzianeprawemsąrównieżkonsekwen-
cjenaruszeniatychobowiązków.Zaistnieniezdarzenialubstanurzeczy,
przedktórymchronićmiałytenormy,sprawia,żepodmiottenspotkać
mogąokreśloneprzezprawokonsekwencje.Wzależnościodrodzajuodpo-
wiedzialnościprawnejbędąmiałyoneróżnycharakter.Odpowiedzialność
prawnaoznacza,żewzwiązkuzciążącyminapodmiocieobowiązkamiwy-
nikającymiznormprawnychwrazieichnaruszeniapodmiotmaobowiązek
znosićprawnieokreślonekonsekwencje51.
Istotąodpowiedzialnościjestzatemrelacjamiędzyzdarzeniem,stanem
rzeczy,któregozaistnieniemazwiązekzobowiązkamipodmiotu,areakcją
natozdarzeniebądźstanrzeczy.Stwierdzićmożna,żeokreślonypodmiot
jestodpowiedzialnynietylkowówczas,gdyzaistniejetozdarzenielubten
stanrzeczy,aletakżewówczas,gdyjeszczeniedoszłodojegozaistnienia.
50S.Dubisz(red.),Uniwersalnysłownikjęzykapolskiego,t.3,Warszawa2003,s.130;M.Bańko
(red.),Innysłownikjęzykapolskiego.A...Ó,Warszawa2000,s.1119.
51Wliteraturze,nagruncierozważańdotyczącychodpowiedzialnościadministracyjnej,znaleźć
możnazarzut,żewieluautorów,określającczymjestodpowiedzialność,niedostrzegaróżnicy
międzytympojęciemaponoszeniemodpowiedzialnościorazkonsekwencjamiponiesieniaod-
powiedzialności(E.Kruk,Sankcja...,s.114-115).Chociażnależysięzgodzićztwierdzeniem,że
definicjaodpowiedzialnościniemożesiędotegoograniczać,powyższesformułowaniaodnoszą
siędotakichelementówpojęciaodpowiedzialności,któremajądlaniegozasadniczeznaczenie.
Dlategoczęstojesttojedynieskrótmyślowyzrozumiałydlaczytelnika.
37
