Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ISTOTADIALEKTÓWKRESOWYCH
TenwłaśnieobszarpaństwoMieszkaIutraciłonarzeczRusiw981r.
WprawdzieodzyskałgojeszczenakilkanaścielatBolesławChrobry,ale
jużzaMieszkaIIw1030r.odpadłponownieodPolskiiprzez300lat
znajdowałsiępodpanowaniemRusiKijowskiej.Wciągutegoczasuza-
szłytamważnewydarzenia,którewywarływpływnaskładetnicznylud-
nościtychziem.Byłyonebowiem,jakziemiecałejRusi,atakże-choć
wmniejszymstopniu-Polski,miejscemlicznychnajazdówtatarskich.
Podichnaporemmiejscowaludnośćautochtonicznawyginęładoszczęt-
nie,anawyludnioneterenynapłynęłaprzesuwającasięodwschodu,rów-
nieżnapieranaprzezTatarów,ludnośćruska.
Ponajazdachtatarskichzmieniłsięzupełnieskładetniczny.Otym,że
zapanowałanowasytuacja,nieodzwierciedlającastanupierwotnego,tj.
plemiennegosąsiedztwaSłowianzachodnichiwschodnich,świadczytak-
żenieobecnośćnadzisiejszympograniczupolsko-ruskimludowychdia-
lektówprzejściowych,któremiałyby,jaktobywazwyklenaterytorium
przejściowym,pewnecechypolskie,pewnezaśruskie.Imbliżejpolskie-
gozwartegoobszarujęzykowego,tymwdialekcieprzejściowymnasila-
łybysięcechypolskie,imbliżejzwartegoterytoriumruskiego,tymwy-
raźniejszebyłybycechyruskie.Podobneterytoriumprzejścioweodnajdu-
jemynp.napograniczupolsko-czeskimjakogwarylaskie4.Niematego
charakterupograniczepolsko-ruskie.Cechujesięonotylkoistnieniemte-
renówmieszanych:obokpolskichwystępująwsieukraińskie.Dawna,na-
turalnałącznośćplemiennazachodnio-iwschodniosłowiańska,byćmoże
reprezentowanaprzezwspomnianeplemionaBużaniChorwatów,została
więczerwana.Najprawdopodobniejnajazdytatarskiezniszczyłypierwot-
neosadnictwonaliniiBełz-Przemyśl-Halicz.
Kiedywięcpo300zgórąlatachKazimierzWielkizacząłodzyskiwać
dlaPolskiutraconedawniejziemie,byłyonejużnarodowościowoijęzy-
koworuskie.
WcielenieRusiCzerwonejdoPolski
ZiemieteKazimierzWielkistopniowowcielałwpolskiorganizmpań-
stwowy:w1344r.przyłączyłdoPolskiziemięprzemyską,halicką(ze
Lwowemzałożonymokoło1230r.)ikrzemieniecką,w1366r.ziemiębeł-
4K.Dejna,Polsko-laskiepograniczejęzykowe,t.I-II,Łódź1951-1953,zwłaszcza
t.II,s.234-247.
4
