Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
C.Senderowski,Żelazowo-aluminioweintermetalicznesystemy…”,Warszawa2015
ISBN978-83-7798-327-0,©byBELStudio2015
Rozdział1
Inicjowanewtejstrefiezarodkimikropęknięć,wręczlawinowopotrafiąrozwijaćsię
wwynikuoddziaływaniankruchościwodorowej-dobrzerozpoznanejiszczególnie
negatywniewpływającejnastopyFeAl[229-238]lZkoleiwwysokiejtemperaturze
(jużpowyżej5000C),wśrodowiskuzawierającymtlenbardzoniebezpiecznajestkru-
chośćwywołanadynamicznymutlenianiem,którazwiązanajestzintensywnądyfuzją
tlenupogranicachziarenioddziaływaniemruchomychdyslokacjizatomamitlenul
Mechanizmtenułatwiapropagacjępęknięćmiędzykrystalicznych,powodująctymsa-
mymosłabieniewytrzymałościkohezyjnejgranicziaren[PW80]lTworzącesięwtych
warunkach-pogranicachziaren-wydzieleniatlenkowe,zewzględunamocnozróż-
nicowanyliniowywspółczynnikrozszerzalnościcieplnejwstosunkudofazyFeAl,ge-
nerujądużenaprężeniawłasne,któredodatkowoosłabiająwytrzymałośćkohezyjnąl
Ponadto,szczególniewprocesachtechnologicznychmetalurgiiproszków,prowadzo-
nychpoprzezspiekanieczystychskładnikówstopowychFeiAlzudziałemfazyciekłej
watmosferzepowietrza,przyzachodzącejreakcjiSHS(Self-propagationHigh-tempe-
raturesSynthesis),istniejetermodynamicznieuzasadnionaskłonnośćdoformowania
wydzieleńfazowysokiejzawartościAl:FeAl
2,FeAl
3iFe
2Al
5-wyjątkowoniekorzyst-
nychztechnologicznegopunktuwidzenia,zewzględunaichkruchość[PW80,107,
240]lDodatkowymczynnikiemutrudniającymprzemianyfazowewprocesiespieka-
nia,jesttworzeniesięnapierwotnieukształtowanychgranicachziarenciągłychbłonek
Al
2
O
3
zmniejszającychefektywnośćprocesudyfuzjiAlzchwiląpojawieniasięfazycie-
kłej[241]lNadomiar,wypraskiotrzymanepoprocesieSHSprowadzonymbezudzia-
łuzewnętrznegoobciążenia,uzyskujązaledwiedo53%gęstościteoretycznejdlafazy
FeAl,cowymuszakoniecznośćichkonsolidacjipoprzezprasowaniezodkształceniem
plastycznymdo80%wtemperaturzepowyżej10000C[107,241-242]l
Tozkoleigenerujewzrostgęstościnadmiarowychwakansówtermicznych,przy
stosunkowonadalwysokiejporowatościspiekulDużakoncentracjawakansówozna-
czałatwądrogędyfuzjiatomówAl,cosprzyjaobniżeniuwytrzymałościstopuFeAlna
pełzaniewpodwyższonejtemperaturzelProblemnadmiarowychwakansówwstruk-
turzewyprasekmożnaminimalizowaćpoprzezniskotemperaturowewygrzewanie
w4000Cprzez120godzl[8,225,244]lJednakże,biorącpoduwagęczaskolejnych
120godzl,niezbędnywostatniejfazieprocesudospiekaniaswobodnegopołączone-
gozhomogenizacjąwtemperaturze(1050÷1100)0C[240-242],należypodkreślić
wysokiekosztyprocesuwytwarzanialoneniewspółmiernedowłaściwościużytko-
wychpółfabrykatówuzyskiwanychmetodąlTensamproblemdotyczywytwarzania
spiekówzgotowychjużproszkówstopowychobudowiefazyFeAllubFe
3Al,które
konsolidujesięwtemperaturze10000Cpodobciążeniemrzędu7,7GPa[245-247]l
Wświetleprzedstawionegozarysuspecyficznychproblemówdotyczącychwy-
twarzaniaiprzetwarzaniastopówtypuFe-Al-opotencjalniebardzodobrychwła-
ściwościachużytkowych-rozwojowymkierunkiembadańzmożliwościąaplikacji
tychtworzywkonstrukcyjnychjestobszarinżynieriipowierzchnilWręczlawinowy
20