Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ModelkontroliwewnętrznejCOSO
7
decydująoniejirealizująjąosobyreprezentującetejednostki.Kontrolataniejest
więctylkoinstrumentemwpolitycedziałaniaorganizacji,alezajejostateczny
kształtodpowiadająludzie,nakażdymszczeblu,łączniezczłonkamiradnadzor-
czych,zarządamiicałympersonelem.Uczciwość,wartości,etykaiwysokie
moralekierownictwadającegozałodzedobryprzykładzachowaniawdużym
stopniuograniczająkoniecznośćstosowaniakontroliwewnętrznej.
3.ModelCOSOistandardyprowadzącedojegopowstania
Istniejewielemodelikontroliwewnętrznej,najbardziejjednakznanyjest
modelCOSO1.ModeltenpowstałwUSA,gdziewagękontroliwewnętrznejjako
źródłainformacjidlazarządówiaudytorówzewnętrznychdoceniasięodwielulat
wprofesjonalnejliteraturze.
WpublikacjiAICPAInternalControlz1947r.zaprzyczynywzrostu
znaczeniakontroliwewnętrznejuznano:kompleksowośćirozległośćdziałal-
nościorazwielkościprzedsiębiorstwwymuszającychkorzystaniezlicznych
sprawozdańianalizwceluefektywnegokontrolowaniaoperacji;ochronęprzed
nieprawidłowościami,błędamiiinnymiskutkamiludzkichsłabościzapewnianą
przezweryfikacjeiprzeglądywłaściwedobrymsystemomkontroli;niewykonal-
nośćwiększościaudytów,wramachekonomicznychlimitówopłataudytorów,bez
odniesieniasiędokontroliwewnętrznejichklientów[Boynton,JohnsoniKell
2001,s.323].Wciągupięciudekadpotejpublikacjiwzrosłarangaprzypisy-
wanakontroliwewnętrznejprzezzarządyprzedsiębiorstw,niezależnychaudy-
toróworazuczestnikówzewnętrznychiorganyprawa.ObokpublikacjiAICPA
pojawiałysięinicjatywylegislacyjnedotyczącedziałańprzestępczych.Pierwszą
znichbyłaustawaozabezpieczeniachgiełdowychSecuritiesandExchangeAct
z1934r.uzupełnionaustawąozagranicznychpraktykachkorupcyjnychForeign
CorruptPracticesActz1977r.2.Namocytegoaktu,obowiązującegododzisiaj,
odzarządówidyrektorówkorporacjinotowanychnagiełdzie,niezależnieodich
rozmiaruidziałaniawUSAczypozanimi,wymagasięrespektowanianorm
1COSO(CommitteeofSponsoringOrganisationsoftheTreadwayCommission)–Komisja
OrganizacjiSponsorującychKomisjęTreadwaya,którejcelembyłounormowaniezagadnieńkon-
troliwewnętrznej.SponsoramiKomisjibyłytakieznaneorganizacje,jak:AICPA(AmericanInsti-
tuteofCertifiedPublicAccountants–księgowisektorapublicznego),AAA(AmericanAccounting
Association–uczelnie),IIA(InstituteofInternalAuditors–audytorzywewnętrzni),FEI(Financial
ExecutiveInstitute–skarbnicy,dyrektorzyfinansowi),IMA(InstituteofManagementAccountants
–księgowifirmprywatnych)[Kontrolawewnętrznał1999;McNamee2004,s.35–36].
2FCPAnadzorujeKomisjaPapierówWartościowychiGiełd(SecuritiesandExchangeCom-
missionSEC);zarządyidyrektorzyniestosującysiędojejzarządzeńpodlegająkaromgrzywny
lubwięzienia.
