Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sporyowartości…
7
pojakimśczasiezostanierównieżsformułowanaopozycjaponowoczesność–post-
ponowoczesność.Wtensposóbmożnabowiemtworzyćnowetypologiewłaściwie
bezkońca.Oczywiście,wmiejscenazwy„postponowoczesność”pojawisięjakieś
inneokreśleniecharakteryzującenowytypwyłaniającegosięspołeczeństwa,ale
logikapostępowaniabadawczegonieulegniezmianie.Problempoleganatym,
abyodejśćodtakiegosposobuujmowaniaprzemianspołecznych.Razzarazem
obwieszczasiębowiemistnieniejakiegośnowegotypuspołeczeństwa.Rodząsię
więcpytania,nailezmieniasięsamarzeczywistość,anailewyobrażeniabadaczy
najejtemat,iczymożliwejestwyraźneoddzielenieaspektówontycznychod
epistemologicznych.Trzebazauważyć,żewielespośródwypracowanychmodeli
społeczeństwnowegotypupełnifunkcjeideologiczne.Wpływającnasposób
myśleniaorzeczywistościspołecznej,wznaczącysposóbrzeczywistośćkształ-
tują.Womawianychmodelachustanawianyjestpewienobrazpożądanegomodelu
społeczeństwapóźnejnowoczesnościlubspołeczeństwaponowoczesnego(nazwy
mogąbyćjeszczeinne),któryzwrotniewpływanaprzyjmowaneprzezbadaczy
standardynormatywne.Ztejperspektywydokonujesięocenyróżnychaspektów
konkretnegospołeczeństwaiokreślasiępożądanekierunkiprzemian.
Analizująccechytoczącegosięobecniedyskursumodernizacyjnego,można
łatwozaobserwować,że„nowoczesność”odnoszonajestgłówniedosferycywi-
lizacyjno-technologicznej.Rozwójinfrastrukturytechnicznej,komputeryzacja
ipowszechnydostępdoInternetu,rozwójsiecikomunikacyjnej,anadewszystko
budowaautostradtonajczęściejwyrażaneoczekiwaniadotyczącerozwojucywi-
lizacyjnego.Metafora„doganianiauciekającychkrajów”zdajesiędominować
wmyśleniuorozwojunaszegokrajuróżnychśrodowiskpolitycznych.Takjak
dawniejmówiłosięotransformacjiimitacyjnejjakojednymzmodeliprocesu
transformacyjnegopo1990r.,taksamoobecniemożnamówićorozwojuimita-
cyjnym.Celeikierunkizmianwydająsiędosyćwyraźnieokreślone,teraznależy
podejmowaćintensywnewysiłkizmierzającedoichrealizacji.Dyskursmoder-
nizacyjnyjawisięwtakimkontekściejakosposóbmobilizacjispołeczeństwana
rzeczosiągnięciazałożonychcelów.Tymsamymjednakdyskursówwpisujesię
wlogikęfunkcjonowaniaspołeczeństwanowoczesnego,aleniespołeczeństwa
ponowoczesnego.Cechącharakterystycznąspołeczeństwaepokiindustrialnej,
awięcokresu„wczesnej”nowoczesności,byłobowiemmobilizowaniespołe-
czeństwawokółustanowionychcelówspołeczno-gospodarczych.Wpowojennej
historiiPolskimożnawskazaćwielehasełsłużącychrealizacjipodobnychfunkcji,
takichjakodbudowaWarszawy,budowaNowejHuty,„Tysiącszkółnatysiąclecie”,
budowa„drugiejPolski”iwjejramachHutyKatowice,budowa„drugiejJaponii”,
acałkiemniedawno„drugiejIrlandii”.Możnazauważyć,żesiłaoddziaływania
hasełtegotypujestcorazmniejsza.Próbymobilizowaniaprzyichpomocy
społeczeństwawywołująniewielkiodzew,najczęściejzaśstająsięprzedmiotem