Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Uwagiwstępne
znalazłysiępoIIwojnieświatowejpodwpływemustawodawstwaZwiązku
Radzieckiego,uznaniekaralnościmężazazgwałcenieżonynastąpiłonie-
jakoautomatycznie,przezprzyjmowaniedefinicjizgwałcenianiezawiera-
jącychżadnychwyłączeńcodokręgusprawcówiofiartegoprzestępstwa,
traktowanegojakoprzestępstwoprzeciwkowolności.Wpolskimprawie
takienprzejście”odniekaralnegozgwałceniamałżonkanagrunciekodeksu
karnegoz1932r.(niemogłoonobowiemstanowićzasadniczonnierządu”)
dopełnejakceptacjibrakuograniczeńcodokręguofiartegoprzestępstwa
wiązałosięzzaliczeniemzgwałceniadoprzestępstwprzeciwkowolności
wkodeksiekarnymz1969r.PodobniebyłowkodeksiekarnymRosyjskiej
FederacyjnejRepublikiRadzieckiejz1960r.(atakżewpoprzedzającym
gokodeksiekarnymz1926r.)61,atransformacjaustrojowaiuchwalenie
aktualnieobowiązującegorosyjskiegokodeksukarnegoz1997r.niczego
zasadniczoniezmieniływtymwzględzie.
Naszczególnąuwagęzperspektywypolskiegoczytelnikawydająsięzasłu-
giwaćprzedewszystkimregulacjeprawnewystępującewpaństwachozbli-
żonejkulturzeprawnej.Stądnajbardziejszczegółowoomówionezostaną
regulacjewystępującewEuropieorazStanachZjednoczonychAmeryki
Północnej.Prawnokarneujęciezgwałceniawmałżeństwie,zuwzględnie-
niemewolucjitychrozwiązań,zostaniezaprezentowanedlaposzczegól-
nychsystemówprawa.Jakopierwsze,zracjinajobszerniejszejliteratury
przedmiotu,przedstawionezostanąrozwiązaniaprawaangielskiegoiame-
rykańskiego.Jakożenazmianyprawawzakresiekaralnościzgwałcenia
wmałżeństwieniebagatelnywpływmiałruchfeministyczny,problematy-
katazostanieprzedstawionawtymmiejscu.Następniezaprezentowane
będąrozwiązaniaprzyjmowanewprawiewybranychpaństwtzw.Europy
Łacińskiej,tj.państwkręgujęzykówromańskich.Zgwałceniewmałżeń-
stwiestanowiłojeszczewlatach90.XXw.przedmiotlicznychkontrowersji
idyskusjinagruncieniemieckiegoprawakarnegoorazwinnychpaństwach
niemieckojęzycznych,zatemtekwestiezostanątakżeprzybliżonewkolejnej
częścirozdziału.Warteodnotowaniawydająsiętakżerozwiązaniaprawne
61Bliżejnatentemat,zob.M.Filar,Przestępstwawdziedziniestosunkówseksualnych(w:)System
prawakarnego.Oprzestępstwachwszczególności,t.IV,cz.2,red.I.Andrejew,L.Kubicki,
J.Waszczyński,Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź1989,s.159)orazW.Adamczak,
M.Filar,Prawneaspektyzgwałceniawmałżeństwie,ActaUniversitatisNicolaiCopernici.
Prawo1985,t.XXIII,z.154,s.72.
49