Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(przezcoutożsamiasięzielnikowanieroślinzjakimśhobby),tymczasem–paradoksal-
nie!–zielniktopodstawowenarzędziebadawczewbotanice.
Zielnikowanierośliniinnychorganizmówwsposóbprawidłowytozajęcie,które
wymagasumienności,pracowitościisporegonakładuczasu.Postawiłemsobiezacel
nietylkowyłożyćsamezasadyikonwencjewykonaniadobregozielnika,lecztakże
wytłumaczyćprzyczynyokreślonegopostępowaniazzasuszanymmateriałemoraz
podzielićsięwłasnymiobserwacjamiipomysłami.Zielnikizielnikoznawstwojestwięc
takżezbioremradispostrzeżeńzwłasnegodoświadczenia.Mabyćporadnikiemdla
osóbmającychjużpodstawowąznajomośćmorfologiiroślinigrzybów.Dlatego
przyjąłempodziałtekstunadrobnezagadnienia,coodbyłosię,mamnadzieję,bezusz-
czerbkudlaspójnościtreści.Dlategorównieżniektóreinformacjemetodycznepowta-
rzająsięwkilkurozdziałach.Treśćmożesięwydaćmiejscamizbytoczywista,zwłaszcza
Czytelnikowizaznajomionemujużztematem,któryczerpiesweumiejętnościiwiedzę
zarównozwłasnychudanychczynieudanychprób,jakizczystejintuicji.Jednakoczy-
wistośćowawynikaznajważniejszegoatrybutupreparatorykiroślinigrzybów–sąto
metodytanieiskuteczne,awięcwykonalneprostymiśrodkami,adającepowtarzalne
itrwałerezultaty.Dziękitemuwswychpodstawachpozostałyniezmienioneodkilku-
setlat.
Zwracamszczególnąuwagęnaposzanowaniezasobówrodzimejprzyrodyipotrze-
bęracjonalnegoietycznegopodejściadozbieraniaroślinznaszychlasów,pól,łąk
iwód.Odrzucampojęcie„zbioruzawszelkącenę”.Wszakkażdezachowanenatu-
ralnestanowiskożywejroślinyjestcenniejszeznaukowegopunktuwidzenianiż
najlepszyzbiórzielnikowy,arzadkaroślinawzielnikużyjenadaldlanauki,lecz
jestbezpowrotniestraconadlaprzyrody.
Zdrugiejstronyniedasięprzecenićrolizielnikawdydaktycebotaniki.Towłaśnie
dlategooddziesięciolecitysiącestudentówróżnychkierunków,anawetuczniowie
szkółśrednich,wyruszająrokroczniewteren,byzgodniezprogramemnauczaniazbie-
raćroślinyiwykonywaćzielniki.Studencidokonalijużprzytymniejednegoodkrycia
florystycznego.Wtejsytuacjinajrozsądniejszymrozwiązaniemjestpropagowaniezasad
zbioruokazówjaknajmniejszymkosztemprzyrodyorazakcentowanierolikażdejkole-
kcjibotanicznejjakodokumentuinarzędziabadawczego.
Wnaszejliteraturzemamyniewielepracdotyczącychtechnicznejstronykolekcjo-
nowaniaokazówflorywcelachnaukowych.Pierwszedwapolskojęzyczneopracowania
poświęconelitylkozielnikowipojawiłysięw1911roku,leczdodziśnazbierałosię
ichzaledwiekilka–ostatnieukazałysięprzedponadpółwieczem.Odtegoczasuzielni-
kowiizielnikowaniuroślinnaczyniowychpoświęcanoconajwyżejkrótkierozdziały
wksiążkachoroślinach–isątozestawienianajważniejszychzasad,niezaśwskazówek
czyporad2.
Takwięcopracowaniaprzedwojenne3orazwydanewlatach50.XXw.obszerne
dziełaSIUZIEWA(1953)iMĄDALSKIEGO(1955)czytanedziśsugerowałyby,żewtech-
niceherboryzacji,czylizielnikowanianicsięniezmienialubżenienależyjużniculep-
szać.Tymczasemsamopodejściedozielnikowaniaroślinnieustannieewoluuje,ameto-
2Por.np.PECIAR1990.
3HRYNIEWIECKI1922,SIMM1923,KOBENDZAiKOŁODZIEJCZYK1927.
2
