Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Złewychowanie
Niezwykłyprzezprostązmianęproporcji–ogromnyitajemni-
czydladzieci.Jakdługotrwająprzejażdżkiłódkąpostawie
wSylwii;jakwysokorosnątrawyijarzyny,jakiebujnesą
sadywPanuTadeuszu!ABożeNarodzenieuE.T.A.Hoffman-
na:błyszczącafeeriachoinki,Schlaraffenlandwigilijnegostołu,
rógobfitościprezentów.Nanowozostająwynalezionesymbo-
licznekoloryżycialudzkiego.Dzieciństwolśnizłotem,jak
pierwszamiłośćjestniebieska.Przedtemzłotywiekmiała
ludzkość.Terazstworzonoosobistyrajutraconydlakażdego.
fiSielskie,anielskie”obmytełzamificzystymi,rzęsistymi”.Wie-
rzymypoetom.Dzieciństwaniktnamnieodbierze:fiTam,wpo-
śródpracitrosk,iwśródzabawy,/Uciekamja”.Dzieciństwo
jestnasząbaśniąprywatną.Inaodwrót–naszedzieciństwo
jestbaśniąromantyczną.
Cozniązrobilirealiści,tosprawaosobna.Czyjejnieodwró-
cilitylkowanty-baśńfinieszczęśliwegodzieciństwa”?Jednojest
pewne:jakiekolwiekbybyło,dzieciństwopozostałojużhistorią
jednostkipodniesionądorangimitu.Jeślichcesięodnaleźć
własnynadrealnyfundament,zawszefitam…uciekamja”.
Nawetjeżelifitam”byłoWarszawąwczasiepowstania,wojną,
gettem.
Dzieciństwobyłomożenajpiękniejsząbaśniąromantyczne-
gożycia,aleiwniej,jakwkażdejinnej,straszy.Współczesne
wydawnictwacenzurująfidomowebaśni”zebraneprzezbraci
Grimm.Stadaszkieletówtańcząceopółnocywzrujnowanych
zamkach,krwawewalkizesmokami,zaklętelasypełneska-
mieniałychrycerzywydająnamsięzbytokrutnedladzieci.
WolimyimdawaćAndersena,którymitzastąpiłmiłościąilite-
raturą.BraciaGrimmuważali,żeskorobaśniesąautentycz-
ne,tomówiączystąprawdę,aprawdyniemożnapodejrzewać
oniczłego:ludowąbaśńprzenikafitasamaczystość,dzięki
którejdzieciwydająnamsiętakcudowneibłogosławione
imają[baśni]jakgdybytesameniebiesko-białe,nieskazitel-
ne,błyszcząceoczy”2.Argumentacjaniezbytprzekonująca,
ajednakbraciaGrimmsłusznieprzypuszczali,żecośmusi
