Зміст книги
перейти до управління читачемперейти до навігаціїперейти до деталей бронюванняперейти до зупинок
1.1.Postmodernizm,czylioantyoświeceniowejsłabościrozumu
włącznie.Wrezultacierezygnowałzkoniecznościwiodącejgodo
czynieniakolejnychkrokówwteleologicznymprogresiehistorii.
Tymsamymkwestięzakończeniametafizykitraktowałjakopro-
blememdokończeniatego,cojużbyło,nigdyzaśjakoprzekreśle-
nietego,comożesięjeszczewydarzyć.Jeślizatempostmodernizm
jakozjawiskokulturowewyłaniasięzmodernizmu,tosprawia
wrażenietrenduhistorycznegoodrzucającegonowoczesnośćnie
tylkozwyróżnionejprzezsiebieperspektywy,aletakżezpoziomu
myśleniaaforystycznego.WtymsensiesprzeciwwobecHeglow-
skiejhistoriozofiistajesięsprzeciwemwobecwikłaniahistorii
wlogiczneschematypojęciowe.Pozbawionaprogresywności,zdol-
najestonawyłączniedo„pożytkowania”teraźniejszościwimię
ulotnejpraktyczności.Jesttojużwystarczającypowód,abyuznać
postmodernizmzaniewyśnionysenmodernizmu,ujmującyrozum
„wkategoriachokresówhistorycznych”8.
Aleitutrudnośćjawisięniemała.Przyjęłosiębowiemsądzić,
iżpostmodernizmjestokreślonym,zregułyniełatwymwodbio-
rzestylemprezentacjikulturowych.Więcej,zgodniezustalenia-
miErnestaGellnera„prawieniemożliwejestzbudowaniespoistej
definicji,czypokuszeniesięopróbęopisupostmodernizmu”9.Co
najwyżejmożebyćonocenianyjakonurtpoprawniewpisujący
sięwciąghistorycznieukształtowanychzagadnieńfilozoficznych.
Ichanalizastanowidogodnepodłożeszerszejdyskusjiwskazują-
cej,doczegopostmodernizmnawiązuje,aczegozróżnymzresz-
tąskutkiemunika.Zatem,jeśliuznamygonastępcąmodernizmu,
zwielomawynikającymistądkonsekwencjami,toprzekładasięto
najegorozumieniejakojeszczejednejpropozycjizzakresuhistorii
filozofii.Zjejperspektywyprzedrostekpoststajesięodpowiedni-
kiemprzyrostkaneo,gdziepostodnosiłobysiędotradycjiwznacze-
niujejdalszegorozwoju.Spoglądającwnikliwienatozagadnienie,
widzimynietylewiernąkontynuacjętejtradycji,ilejejnowator-
skąmodyfikację.„Cotowszystkomaznaczyć,jestmniejniżjasne
–zapewniatometafizyczno-literacko-krytycznyżargon–problem
jedyniewtym,żetateoria,jakakolwiekbybyła,dławisięwłasnym
8
T.Eagleton,Iluzjepostmodernizmu,tłum.P.Rymarczyk,Warszawa1998,
s.46.
9
E.Gellner,Postmodernizm,rozum,religia,tłum.M.Kowalczuk,Warszawa
1997,s.43.
13
