Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZAGADNIENIATEORETYCZNEIMETODOLOGICZNE
EuropejskaSłużbaDziałańZewnętrznychiWysokiPrzedstawicielUniido
sprawZagranicznychiPolitykiBezpieczeństwa.Wprzypadkuinstytucji
unijnychanalizaniebędzieoczywiściedotyczyłaichrozwoju,jakwprzy-
padkuzagadnieńprzedmiotowych,aleprzemianwfunkcjachikompeten-
cjach.
Bezcelowejestwskazywaniewtymmiejscu,codokładniemieścisię
wkategoriachpolityipolicywodniesieniudozagadnieniazmianypoli-
tykirozszerzaniaUE.Ichogólnekomponentyzasygnalizowanepowyżej
sąbowiemdynamiczne-różnybyłichkształtizakreswposzczególnych
okresach,cozostaniedokładnieopisanewrozdziale3.Jednakwartoroz-
winąćjeszczejednoistotnepojęcie.Jeślizmiennymizależnymiizarazem
badanymprzedmiotemzmianybędziepolityinierozłącznazniąpolicy,
towdużejmierze(zwyjątkiemkategoriicelów)głównymprocesemana-
lizowanymwniniejszejpracybędzieinstytucjonalizacjaijejrozwój.In-
stytucjonalizacjatobowiem„czynnikzmian,aleteżstabilizowania,który
odbywasięwwieluetapach”29.WkontekścieUniiEuropejskiejinstytucjo-
nalizacjęmożnazdefiniowaćjako„proces,wramachktóregoewoluujeeu-
ropejskaprzestrzeńpubliczna-(…)obszaryrządzenia,ustrukturyzowane
przezunijnezasady,proceduryidziałaniaunijnychorganizacji”30.Stądteż,
cojużbyłosygnalizowane,szczególneznaczeniebędzieprzywiązywane
wniniejszejanaliziedowyjaśnieniazmianyinstytucjonalnejzzastosowa-
niemadekwatnychteorii.
Instytucjonalizacjatodynamicznyproces,któregokonstytutywnymiele-
mentamisą:zasady,organizacjeiaktorzy.Napoziomiemakrotegoprocesu
znajdująsięzasadyiprocedury,którerządząokreślonymzbioremludzkich
interakcji.Mogąbyćoneogólnelubszczegółowe,formalnelubnieformal-
ne31orazdoobowiązkowegolubdobrowolnegowypełniania.Napoziomie
mezosąorganizacje:mniejlubbardziejformalnieukonstytuowanegrupy
jednostekmającewspólneceledorealizacjiiwypełniająceokreślonefunk-
29Z.Czachór,KryzysizaburzonadynamikaUniiEuropejskiej…,op.cit.,s.229.Por.J.Gryz,
Teoretyczneaspektyinstytucjonalizacjistosunkówmiędzynarodowych,„StudiaEuropejskie”
2003,nr2,s.11.
30A.StoneSweet,N.Fligstein,W.Sandholtz,TheInstitutionalizationofEuropeanSpace,
w:A.StoneSweet,N.Fligstein,W.Sandholtz(red.),InstitutionalizationofEurope,OxfordUni-
versityPress,Oxford,NewYork2001,s.3.
31Instytucjeformalneinieformalnemogąbyćróżniedefiniowane.Pierwszesąspisane,ob-
jęteegzekwowanymiprzepisamiprawnymi,drugie-domniemane,niespisane(zasadyetyczne,
normyspołeczne,konwencjeitp.)lubpierwszesąegzekwowaneprzezwyspecjalizowanepod-
mioty,adrugieendogenicznieprzezczłonkówdanejgrupy.Torozróżnieniebędziemiećistotne
znaczeniewwyjaśnianiuzmianypolitycznej.Zob.C.Kingston,G.Caballero,ComparingTheo-
riesofInstitutionalChange…,op.cit.,s.4.
36
