Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zmianawłasnościowawokresietransformacji
35
Zgadzającsięcodoznaczeniaowego,,międzygałęziowegorozkładuróżnych
sektorówwłasności’’,trudnozaakceptowaćdalszywywódL.Balcerowicza.Jeśli
traktujemyprywatyzacjęjakoczynnikdeterminującywzrostefektywnościgospo-
darowaniawmakroskalidziękiusprawnieniudziałaniarynkowegomechanizmu
alokacjizasobów,towłasnośćpaństwowa,wiążącasięnaturalnieznierynkową
wycenązasobówiadministracyjnymstanowieniemcen,jestbardziejszkodliwa,
gdywystępujewgałęziachniskiegoprzetwórstwa,wytwarzającychgłówniedobra
inwestycyjneizaopatrzeniowe.Cenytychdóbrstanowiąkosztywytwarzaniadóbr
finalnych,azatemichzafałszowanieprzenosisięnaznacznączęśćgospodarki.
1040Zmianawłasnościowawokresie
transformacji
TransformacjagospodarczawkrajachEuropyŚrodkowo-Wschodniejstanowiła
swoiste,,laboratorium’’zmianygospodarczej,któraodbywałasięnadwóchpłasz-
czyznach.Popierwsze,byłatozmianaformywłasności,awięcrodzajudominują-
cegowłaścicielazasobówgospodarczych.Miarąpostępuwtymzakresiebyłaijest
nadalzmianastrukturywłasnościowejgospodarki.Podrugie,poczęściniezależ-
nienastępowałyzmianyprawno-instytucjonalnewsferzewłasności,awięcbez
względunaformęwłasnościzmieniałysięzarównowiązkiuprawnieńwłaściciel-
skich,jakisposobywykonywaniaprawwłasności.Tenaspektzmianywłasnoś-
ciowejwokresietransformacjijesttrudnomierzalny,możnapróbowaćokreślić
jedynie,,kamieniemilowe’’zachodzącychprzeobrażeń.
104010Zmianaformyistrukturywłasności
Wgospodarcepolskiejw1989r.zdecydowaniedominującąformąwłasnościbyła
własnośćuspołeczniona(państwowa).Zpublicystycznymuproszczeniemmożna
stwierdzić,żewprzeddzieńtransformacjiok.82%własnościgospodarczejmiało
charaktersocjalistyczny(kolektywny).Obecniesytuacjagospodarkipolskiejjest
diametralnieróżna,prawiedokładnieodwrotna.W2013r.ok.85%własności
gospodarczejstanowiławłasnośćprywatna,ajedynieok.15%własnośćpaństwowa
(rysunek1.1).Jeśliwięcztegopunktuwidzeniaspojrzymynaokrestransformacji
gospodarczej,zmianajestuderzająca.
Zmianyformywłasnościgospodarki,czegomiarąjestzmianastruktury
własnościowej,wokresietransformacjidokonywałysięwzasadniczymwymiarze
poprzezdwaodrębneprocesy
34
:
34
Wdłuższymokresieniewielkiwpływnazmianyformywłasnościgospodarkimógłmiećteż
trzeciczynnik,trudnomierzalny—niższezregułytemporozwoju(czywręczkurczeniesię)sektora
przedsiębiorstwpublicznychwstosunkudosektoraprzedsiębiorstwprywatnych.
