Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Symbolicznadatapolskiejkultury
9
(więcrównież–socrealistycznej),jeżelichcenadalpozostawać
literaturąsocjalistyczną.Spórtenrozstrzygnęłazakrytyków
samaliteratura,opowiadającsięwnajwartościowszychswo‑
ichprzejawachzateząprogresywną;unieważniłjąnatomiast
dopiero–wodniesieniudotezykonserwatywnej–rok1980.
Zperspektywyprzemianwobrębieówczesnegożycialite‑
rackiegozauważamytendencjędołączeniasiępisarzywe
wspólnotygrupowe,określanenaogółpokoleniowympro‑
gramemestetycznym,zrzadkatylko–programemideolo‑
gicznym.Niewątpliwiebyłotokonsekwencjąkryzysuzaufa‑
niadosformalizowanejmyślipolitycznej,próbąuchronienia
siebieprzedkolejnymrozczarowaniem(wowympowszech‑
nymodwrocieodproblematykizaangażowaniamożnajed‑
nakwidziećrównieżzaangażowanieàrebours).Ważne,iż
nadtematamipolityczno-społecznymidominujeogólnie
rozumianatematykaaksjologiczna,antropologicznaieste‑
tyczna,natomiastnadbohateremkolektywnym–konkretna
jednostka.
Wrazzezmianągeografiiliterackiej,przemianamiwobrę‑
bieżycialiterackiego,zarysowałsięwyraźnykonfliktmiędzy
flcentrum”(ośrodkamiliterackimiuznanymizadominujące)
aflprowincją”(ośrodkamilokalnymi,grupamiistowarzysze‑
niamiregionalnymi).Odrodziłasięliteraturatematu,podej‑
mującaproblemspołecznościlokalnych,grupzawodowych,
środowisksocjalnychiin.Miejscedotychczasowejtematyki
produkcyjnejzaczynazajmować–zwłaszczawprozie–tema‑
tykakryminalna,melodramatyczna,lumpenproletariac-
ka,wiejskaitd.–niejednokrotniezsobąłączonewjednym
utworze.Wtymczasiejesteśmyteżświadkamipowstawania
nowoczesnejteoriipowieścihistorycznej.
GdybyśmyjednakchcielisprowadzićosiągnięciaPaź‑
dziernika1956rokutylkodokilkunajważniejszychpunktów,
trzebabyłobypowiedzieć,iżniewątpliwietym,cozdecydo‑
wałooskaliiwadzetejsymbolicznejdaty,byłynastępujące
zjawiska:1)zwrotkuproblematyceantropologicznej,2)kry‑
tykazastanejorganizacjispołeczneji3)technologii,4)opcja