Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia

Monika Łopuszańska-Dawid

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-61830-70-2

DOI:

Wydawnictwo:

AWF Warszawa

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

113

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Łopuszańska-Dawid, Monika. Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia. Red. . WARSZAWA: AWF Warszawa, 2018, 113 s. ISBN 978-83-61830-70-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Łopuszańska-Dawid, M.

T1 Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia

PB AWF Warszawa

PP WARSZAWA

YR 2018

SN 978-83-61830-70-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 199890, author = "Łopuszańska-Dawid, Monika", editor = "", title = "Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia", publisher = "AWF Warszawa", year = "2018", address = "WARSZAWA", isbn = "978-83-61830-70-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Łopuszańska-Dawid, Monika

ED -

TI - Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia

PB - AWF Warszawa

CY - WARSZAWA

PY - 2018

SN - 978-83-61830-70-2

ER -

Netografia (standard APA):

Łopuszańska-Dawid, Monika. Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia [baza danych online] WARSZAWA: AWF Warszawa, 2018 [dostęp: 16 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/zmiany-cech-biologicznych-i-funkcjonalnych-kobiet-w-okresie-20-lat-w-monika-lopuszanska-dawid-199890.

styl życia, przemiany społeczne, cechy biologiczne, cechy funkcjonalne, kobiety

Wstęp: W latach 1996-2006 w wielu krajach Europy Środkowo-Wschodniej miały miejsce przeobrażenia systemowe, jednak ich szczególna gwałtowność w Polsce sprawiła, że społeczeństwo polskie postawione zostało w obliczu nieuniknionego, ale i unikatoweg...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-61830-70-2

DOI:

Wydawnictwo:

AWF Warszawa

Rok wydania:

2018

Liczba stron:

113

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

STRESZCZENIE,7
SUMMARY,8
1.1.Kondycja biologiczna jako barometr stresu psychospołecznego,9
1.WSTĘP,9
1.2.1.Transformacja ustrojowa lat 80. i 90.,12
1.2.Charakterystyka sytuacji politycznej, ekonomicznej i społecznej Polski w latach 1986-2006,12
1.2.2 Polska członkiem Unii Europejskiej,16
1.3.Cel pracy i pytania badawcze,20
2.1.Materiał badań,21
2.2.1.Badania ankietowe,21
2.2.Metody badań,21
2.MATERIAŁ I METODY,21
2.2.2 Metodyka biologiczna,22
A/Pomiary antropometryczne,23
B/Metodyka oceny sprawności fizycznej,23
C/Metodyka oceny sprawności układu oddechowego,23
D/Metodyka oceny sprawności układu krwionośnego,24
E/Metodyka oceny przemian lipidów i węglowodanów,24
F/Metodyka oceny wyników hematologicznych,24
G/Kryteria oceny wyników odbiegających od normy i występowania łącznego ryzyka chorób krążeniowo-sercowych,24
2.2.3.Metody statystyczne,25
3.1.1.Charakterystyka społeczno-demograficzna kobiet,26
3.1.Stan biologiczny, społeczny i psychiczny kobiet w latach 1986-2006,26
3.WYNIKI,26
3.1.2.Aktywność fizyczna i pozostałe elementy stylu życia kobiet,27
3.1.3.Kondycja psychiczna kobiet,28
3.1.4.Charakterystyka kobiet pod względem statusu menopauzalnego,29
3.2.Zmiany sekularne wybranych cech kondycji biologicznej i funkcjonalnej kobiet w latach 1986-2006,30
3.2.1.Zmiany sekularne w budowie somatycznej,31
3.2.2.Zmiany sekularne sprawności fizycznej,36
3.2.3.Zmiany sekularne sprawności układu oddechowego,39
3.2.4.Zmiany sekularne sprawności układu krwionośnego,41
3.2.5.Zmiany sekularne wskaźników biochemicznych krwi,45
3.2.6.Zmiany sekularne parametrów hematologicznych,50
3.3.1.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z budową ciała w kolejnych kohortach,52
3.3.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z kondycją biologiczną i sprawnością fizyczną kobiet w latach 1986-2006,52
3.3.2.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z miernikami sprawności fizycznej w kolejnych kohortach,55
3.3.3.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z układem oddechowym w kolejnych kohortach,56
3.3.4.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z układem krwionośnym w kolejnych kohortach,58
3.3.5.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z poziomem parametrów biochemicznych krwi w kolejnych kohortach,60
3.3.6.Związki czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z poziomem parametrów hematologicznych w kolejnych kohortach,62
3.3.7.Zestawienie związków czynników społeczno-ekonomicznych i stylu życia z kondycją biologiczną i sprawnością fizyczną kobiet w latach 1986-2006,63
3.4.1.Otyłość i schorzenia pokrewne,65
3.4.Cywilizacyjne zagrożenia zdrowotne u kobiet w latach 1986-2006,65
3.4.2.Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych mierzone skalą Framingham Risk Score,77
4.1.Kondycja biologiczna kobiet,81
4.DYSKUSJA,81
4.2.Styl życia Polek,88
4.3.Społeczna sytuacja kobiet i jej biologiczne następstwa,92
4.4.Nierówności społeczne,97
5.PODSUMOWANIE I WNIOSKI,100
6.PIŚMIENNICTWO,102

1.WSTĘP

Kondycjazdrowotnaspołeczeństwapolskiegoorazpodnoszeniepoziomuijakościżycia

wszystkichjegoobywatelistanowiąjednązgłównychosipriorytetowychdziałańwładzpaństwowych

isamorządowych.SkutecznaochronazdrowialudnościPolskiwymagapoznaniatrendówzmian

wobrębiekondycjibiologicznejorazoszacowaniasiływpływuczynnikówmogącychmodyfikowaćte

trendy.PowszechnieobserwowanynaprzełomieXXiXXIwiekuintensywny,pozytywnyrozwój

cywilizacyjnywiążesięztowarzyszącymimurównieżnegatywnymiskutkamiwpostacizwiększonej

zachorowalnościnaniektóre,częstookreślanecywilizacyjnymi,schorzenia.Efektemtychzmianjest

narastanieprzedwczesnejumieralności,czegoniejestwstaniezniwelowaćnawetogromnypostęp

technologicznywmedycynieinowoczesnemetodydiagnostyczne.Szczególnegoznaczenianabiera

śledzenietegotypuzjawiskwdobiesystemowychprzemianpolitycznych,społecznychiekonomicz-

nych,awięctakichjakiemiałymiejscewPolsceikrajachEuropyśrodkowo-wschodniejuschyłkulat

80.inapoczątkulat90.XXwiekuorazwpierwszejdekadzieXXIwieku.

Wdwudziestoleciu1986-2006państwopolskie,aszczególniejegospołeczeństwopoddane

zostałoswoistemu,unikalnemuiniezaplanowanemueksperymentowi.Wtrakcietegookresuwszyscy

mieszkańcyPolskizostalimimowolnymiuczestnikamidoświadczeniahistorycznegopolegającegona

gwałtownychprzemianachsystemowych,politycznych,gospodarczychispołecznychkraju.Wwyni-

kutychzmian,zmieszkańcówkrajukomunistycznegozcentralniesterowanągospodarką,zzamknię-

tymigranicami,stalisięobywatelamiUniiEuropejskiej,krajuzotwartymigranicamiizczęściowo

sprywatyzowanągospodarkąrynkową.Radykalneprzemianypolityczneipostępgospodarczyskut-

kowałykompleksowymizmianamispołecznymiicałkowitązmianąrealiówdniacodziennegoniemal

wszystkichPolaków.GruntowneiszybkieprzemianyspołeczneobserwowanewPolscedająmożli-

wośćśledzeniaspołecznychróżnicwstaniezdrowia,awięcbiologicznychefektówzachodzących

zmianspołecznych(Marmot,Bobak2000).Jakwskazująwynikisystematycznieprowadzonegoprzez

NarodowyInstytutZdrowiaPublicznego-PaństwowyZakładHigieny(NIZP-PZH)odlat70.monito-

ringustanuzdrowotnegopopulacjipolskiej,poroku1990stwierdzonoistotniekorzystnezmiany

wniemalwszystkichwskaźnikachstanuzdrowiaspołeczeństwapolskiego(NIZP-PZH,RaportySytu-

acjazdrowotnaludnościPolski2008,2012,2016).Możnaprzypuszczać,żeporoku1989pojawiła

sięnowa,niestabilnasytuacjaspołecznastanowiącasilnyelementstresupsychospołecznegoazara-

zemwyzwanie,któremuróżnegrupyspołecznewzróżnicowanysposóbpróbowałysprostać.Zróżni-

cowanezdolnościadaptacyjneposzczególnychosób,jakiwarstwspołecznych,mogłyindywidualnie

lubgrupowozróżnicowaćpoziomodczuwanegostresu,azróżnicowanemechanizmyredukcjibodź-

cówstresowychmogływefekcieróżnicowaćstanzdrowialudności.JakwskazująwynikizRaportu

NIZP-PZHz2008r.napoczątkuXXIwiekuśredniadługośćżyciamieszkańcówPolskibyłasilnie

różnicowanaprzezczynnikispołeczne.Osobywwieku25latzwykształceniemconajmniejśrednim

mogłyoczekiwać,żebędążyłydłużejniżosobyowykształceniupodstawowymook.9latwprzy-

padkukobietiaż13latwprzypadkumężczyzn(NIZP-PZH2008).Takdużeróżnicespołeczne,

wjednymznajważniejszychwskaźnikówstanubiologicznegopopulacji,możnatłumaczyćzróżnico-

wanymimechanizmamiradzeniasobiezezmieniającymisięwarunkamiżyciaistresempsychospo-

łecznym.

1.1.Kondycjabiologicznajakobarometrstresupsychospołecznego

Wostatnichlatachcorazwiększezainteresowaniebadaczyszerokopojmowanychnaukozdro-

wiu,zwracasięnauwarunkowaniekondycjibiologicznejczłowiekaczynnikamipsychospołecznymi

(Hemingway,Marmot1999,Lipowicz2016,Łopuszańska2005,Sęk,Cieślak2004,Watson2006).

PrzełomXXiXXIwiekutookresprzyspieszonegorozwojucywilizacyjnegonaświecie,awhistorii

Polskiokresgwałtownychiradykalnychprzemianustrojowych.Nowarzeczywistośćoferowałazu-

pełnienowemożliwości,aleiobfitowaławczynnikistresogenne,wzmagałapoczucienerwowości

iniepewnościdnianastępnego,pozbawiającPolakówtymsamymstabilnej,przewidywalnejprzyszło-

ści.Niepewnośćzatrudnienia,obniżającesiędochodyikoniecznośćcorazbardziejgospodarnegoza-

rządzaniamałymbudżetemdomowym,niskasamoocenaczypojawiającasiędepresja,totylkoniektó-

rezczynnikówstresupsychospołecznegodziałającegonaPolakówwdwudziestoleciu1986-2006.

Brak wyników

Zmiany cech biologicznych i funkcjonalnych kobiet w okresie 20 lat w aspekcie zmian społecznych i stylu życia

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra