Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa.RozdziałI
21
listataobejmujepierwotnązawartośćdzieła(chociażwykaztenniejest
wżadensposóbzatytułowany).Czwartakwestiakończysięnaf.42va
słowami:„itojestkoniecczwartejkwestii,któratraktujeoproporcji
szybkościwruchulokalnym?”19.Dalszaczęśćkolumnypozostajepusta
idopierowkolumniekolejnejrozpoczynasięnastępnakwestiazatytuło-
wana:„Czyniebomożepoprzezswójruchiświatłoprzekształcaćniż-
szeciała?”20.Wartotuzwrócićuwagę,żepoprzedniekwestieOsześciu
niedorzecznościachnierozpoczynająsięodnowejkolumny,alenapisanesą
bezpośredniopopoprzedzających.Cojednakistotniejsze,strukturatej
19
20
insuismotibusrequirantmedium(Kwestiaszósta:czydoruchuciężkichilekkichciałpo-
trzebnyjestośrodek);Septimaquaestio:utrumomnecorpusnaturalehabeatsuumlocum
naturalem(Kwestiasiódma:czykażdeciałonaturalnemaswojemiejscenaturalne);Octa-
vaquaestio:utrumtempussitconsequensmotum(Kwestiaósma:czyczasjestnastępstwem
ruchu);Nonaquaestio:utrumtempussitnumerusmotussecundumpriusetposterius(Kwe-
stiadziewiąta:czyczasjestilościąruchuzewzględuna!przed’i!po’);Decimaquaestio:
utrummotusreperiaturintribusgeneribustantum(Kwestiadziesiąta:czyistniejąjedynie
trzyrodzajeruchu);Undecimaquaestio:utrumomnismotussitdecontrarioincontrarium
(Kwestiajedenasta:czykażdyruchodbywasięodprzeciwieństwadoprzeciwieństwa).
Jeślichodziokwestięuznanązapiątą,jaksięwydaje,niebyłaomawianawśrodowisku
Kalkulatorów,żadenznichjejnieanalizował.Kwestieszósta,siódmaiósmaznajdująsię
wrękopisieA.985Bibl.Com.ArchigymnasiiBononiensis,odpowiednio:f.53ra–54va,
f.54va–55vb,f.55vb–56va.KodekstenzawierateżkwestieteologiczneRyszardaKil-
vingtonaspisaneprzezBartolomeozBolonii.WedługDavidePeriniego(tenże,Biblio-
graphiaAugustiniana.Cumnotisbiographicis.Scriptoresitali,vol.IA–C,Firenze1929,
s.132),Bartholomeusmógłbyćautoremtychkwestii(flSequunturQuaestionestres,
quaeforsansuntpraedictiBartholomaei”).Jeślichodziokwestiędziewiątą,byłajedną
znajpopularniejszychwśródśredniowiecznychfzyków,ponieważdotyczysłynnejdef-
nicjiruchuzIVksięgiFizykiArystotelesa(por.np.E.Sylla,GuidetotheText,[w:]flJohn
Buridan,QuaestionessuperoctolibrosPhysicorumAristotelis(secundumultimamlecturam,
libriIII–IV”,M.Streijger,P.J.J,.M.Bakker(eds),Leiden–Boston,s.CXCVIII).Codokwestii
dziesiątej,równieżjejtematykacieszyłasięznaczącąpopularnością,stanowiącniezby-
walnyelementkomentarzydopiątejksięgiFizyki.Wbardzopodobnymbrzmieniudotego
zparyskiegoms.6559jestanonimowakwestiazwatykańskiegokodeksuVat.lat.1108,
f.81r–87r:Queriturutrumintribusgeneribustantum,scilicetqualitatequantitateetubi,re-
periaturmotus.Codoostatniejkwestii,taproblematykatakżebyłaczęstopodejmowana
wzwiązkuzkomentowaniempiątejksięgiFizyki(zob.np.NicolausOresme,Questiones
superPhysicam,S.Caroti,J.Celeyrette,S.Kirschner,E.Mazet(eds),Leiden,Boston2013,
s.575–581).
Paryż,ms.6559,f.42va:fletestfnisquartequestionis,queestdeproportionevelocitatum
inmotulocali”.
Ibidem,f.42vb:Utrumcelumpossitsuomotuetlumineinferioracorporatransmutare.
