Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rezydowaćwpodmiejskichwillachidoceniaćsielskie
rozkoszewstaranniezaaranżowanejsceneriiwinnic
ioliwnychgajów,nieprzejmowaliwiejskichupodobań,
tylkozawłaszczaliwieśiprzeszczepialitamwłasne
wzorce.
Budzącasięwłaśnieepokanowożytnapragnęła
jednaksłuchaćFrancescaPetrarkiijegonastępców,
którzymielipoczuciewyjątkowościidoniosłościswych
czasówiktórzyzcałegosercapragnęlijeoddzielić
odponurej,jakwierzyli,przeszłości,zapominając,jak
głębokobyliwniejzanurzeniizadłużeni.Dlatego
wkolejnychstuleciachopowieśćorenesansiejako
przełomowymmomencie,kiedywłoscygeniuszedzięki
antycznemudziedzictwunanowoodkrylirozum,naukę
ipotęgęczłowieka,rozwijanoiwzbogacanoonowe
elementy.Dlawielkichmyślicielioświecenia,
przywiązanychdowizjihistoriijakorozwojuipostępu,
Włochystałysiękolebkąnowoczesnegoświata,
wyzwolonegozjarzmaśredniowiecznychprzesądów
religijnych.Dlaromantyków–triumfem
indywidualizmuiludzkiegoducha,uosabianegoprzez
włoskichmistrzów,którzynajpierwpopchnęli
kuzwycięskiejprzyszłościswoichrodaków,potemzaś
resztęświata.Dziewiętnastowiecznihistorycy
wychwalaliduchaprzedsiębiorczości,jakipowodował
włoskimikupcami,bankieramiirzemieślnikami,atakże
miejskistylżycia,jakiprzedkładalinaddawnefeudalne
ekscesy.Czyniliichtymsamymprotoplastami
kapitalistycznegomieszczaństwaiwcieleniem
indywidualizmu,weFlorencjinatomiastwidzieliźródło
nowoczesnegorepublikanizmuidemokracjiliberalnej.
Wtensposóbrenesanswłoskichmiastoddzieliłsię
niepostrzeżenieodfeudalnegośredniowiecza.
Periodyzacjanarzucajednakwyobraźnioczywiste
ograniczenia.Uwypuklaróżniceiodwracauwagę
odciągłości–odidei,motywówiestetyk,które
nakładałysięnasiebie,hybrydyzowałyiprzeobrażały
podwzajemnymiwpływami.Wrzeczywistości
mieszkańcyrenesansowychWłochczęściejsięgali
