Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Znaczenie:źródłaproblematyki
Leksykografiazajmujesię,czyteżwydajesięzajmować,
identyfikacjąznaczeń,badaniezaśzmiansemantycznychdotyczy
zmianyznaczeń.Wobecbrakuzadowalającegowyjaśnieniapojęcia
znaczeniajęzykoznawcajestnaterenachsemantykikimś,ktonie
wie,oczymmówi.Niejesttosytuacjadyskredytująca.Starożytni
astronomowieznalibardzodobrzeruchyplanet,niewiedzącwcale,
jakiegorodzajuobiektamisąplanety.
WilliardV.O.Quine
1
„Znaczenie”jestjednymztychpodstawowychterminów,któreużywamy
bardzoczęsto,leczrzadkozastanawiamysięnadtym,cofaktycznieoznaczają.
Jednocześniestajemybezradniwobecwszelkichpróbwyjaśnienia,czymjest
znaczenie.Doznaczeniawyrażeńodwołujemysięwtedy,gdymówimy
ojęzyku,aszczególnie,gdymamydoczynieniazpodejrzeniemzakłócenia
komunikacjijęzykowej.Wtedywłaśniestaramysięwyjaśnićlubpodaćznacze-
nieużytychprzeznassłówlubwyrażeń.Czynimytonajczęściejprzezprzyto-
czeniewyrażenia,któreuważamyzarównoznacznezesłowemlubwyrażeniem,
któregoznaczeniechcemypodać,wyjaśnićlubsprecyzować.Częstowspomaga-
mysięrównieżprzykładamiużyciawyrażeniawokreślonymkontekście,
zarównojęzykowym,jakipozajęzykowym.Wpierwszymprzypadkuprzyta-
czamywyrażeniazłożone,najczęściejzdania,wktórychwystępujeinteresujące
nassłowo,wdrugimprzypadkuwskazujemylubopisujemysytuację,wktórej
danewyrażeniemożebyćużyte.Odznaczeniawyrażeniaodróżniamyzazwy-
czajjegoodniesienie,przezktórerozumiemycoś,codanewyrażenie
oznacza.Odniesieniemmożebyć,wzależnościodrodzajuwyrażenia,rzecz,
cecha,czynnośćitp.Samegoznaczeniazodniesieniemzazwyczajsięnie
utożsamia,gdyżłatwosięprzekonać,żedwawyrażenia,któreznaczącoś
zupełnieinnego,mogąsięodnosićdotejsamejrzeczy
2
.
1
W.V.O.Quine,
Problemznaczeniawjęzykoznawstwie
.Zob.Quine1961(2000):77.
2
Możnapodaćwieleprzykładówwyrażeń,któreniesąsynonimami,tj.mająróżnezna-
czenia,aleodnosząsiędotegosamego,czylioznaczajątosamo,np.„(obecnie)największe
