Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WpodobnymduchuznaczeniekulturyujmujeFlorianZnaniecki,który
stwierdza,żeflładkulturowywogólnościjestłademzwiązkówmiędzy
wszelkimirodzajamiludzkichczynności”5.Gdychodzijednakosposób
rozumieniakulturyprzezZnanieckiegoukazanywUpadkucywilizacjiza-
chodniej,towydajesięondlapodejmowanychturozważańzbytszeroki.
Piszeontam,że
używamyterminuflkulturadlaoznaczeniawszelkichwytworówdziałalno-
ściświadomej,włączniezezmianamipsychologicznymi,mniejlubwięcej
dobrowolniewywołanymiwświadomościdziałającegoosobnikalubgrupy.
flKultura”przeciwstawiasięflnaturze”6.
Ograniczęsiętuwięcdowęższegorozumieniakultury,aniżelipowyż-
szapropozycjaZnanieckiego.Dlategoskupięsięraczejnajegokoncepcji
ładuaksjonormatywnego,którakorespondujezesposobemmyśleniaokul-
turzecharakterystycznymdlaKmity.Oznaczato,żekulturętraktowaćbędę
jakofl(ł)duchowykontekst(anawetregulator)działańludzkich(ł)”7,
acywilizacjęjakofl(ł)swoistyzestawprzedmiotówmaterialnych,ideikon-
strukcyjnychczyinżynierskichzrealizowanychwtychprzedmiotach(awięc
inaczejtechnologii)orazumiejętnościwłaściwegoposługiwaniasięnimi
(kompetencjipraktycznych)”8.Najwłaściwszymwyjściem,moimzdaniem,
jestto,któretraktujecywilizacjęjakoprzedewszystkimsferęmaterialną-
artefaktównatury,np.technicznej,gospodarczej,organizacyjnej,natomiast
kulturęjakoniematerialną,awięcsferęwartości,ideałówisymboli9.Takie
rozstrzygnięciejestwkontekścieniniejszejrozprawyuzasadnioneotyle,
żechodzituokulturęgospodarczą,którawywierazasadniczywpływna
kształtcywilizacji.
Podsumowującrozstrzygnięciapojęciowedotyczącekultury,wartojesz-
czezwrócićuwagęnapropozycjęautora,którydobadańointeresującym
mnietuprofiluwniósłważnywkład.ChodzioSamuelaP.Huntingtona,
___
____
___
___
____
5F.Znaniecki,Naukiokulturze,tłum.J.Szacki,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,
Warszawa1971,s.23.
6F.Znaniecki,Upadekcywilizacjizachodniej,w:Pismafilozoficzne,t.2,PaństwoweWy-
dawnictwoNaukowe,Warszawa1991,s.943.
7J.Sójka,Kulturoznawcawświeciegospodarki,flKulturaWspółczesna”,nr1(55)2008,
s.7.
8P.Sztompka,Socjologia.Analizaspołeczeństwa,WydawnictwoZnak,Kraków2005,
s.239-240.
9Por.K.Krzysztofek,Cywilizacja:dwieoptyki,InstytutKultury,Warszawa1991,s.17.
Por.takżeJ.Kopania,Międzybuddyzmemaislamem,czyliprzedwczesnośćchrześcijaństwa,
w:J.Jaroń(red.),Ekofilozofia,bioetyka,etykabiznesu.Aktualneproblemywspółczesności,Wy-
dawnictwoAkademiiPodlaskiej,Siedlce2004,s.203.
20
