Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kłopotyzsensem.Odsensużyciadosensusztuki
21
WedługMartinaHeideggeranprawda”wsztucejestnieskrytymbytem.Od-
kładasięwdziele,tworzącpodstawędlaosadzeniasięnpiękna”.
Prawdajestprawdąbycia.Pięknoniewystępujeobokprawdy.Kiedyprawda
odkładasięwdzieło,wtedysięprzejawia.Przejawianiesię1jakobycie
prawdywdzieleijakodzieło1jestpięknem.Wtensposóbpięknonależy
dowydarzaniasięprawdy
5.
Nieskrytość(odgreckiegoaletheia),czyliotwartośćnprawdy”odnosisiędo
postrzeganiaidoświadczenia,awsztucebezpośredniodoprocesutworzenia
ipostawytwórczejartysty.Jejsensumocowanyjestwetycepodmiotuarty-
stycznego,aniewklasycznymrozumieniujejjakozgodnościintelektuirzeczy.
Kierującswąuwagęnadzieło,omawianąwartośćrozumiemyjakoprawdęarty-
styczną,będącąwewnętrznąharmoniądzieła,harmoniąjegologiki.Tenrodzaj
prawdyodpowiadazajęzykdzieła,jegostrukturęiwszystkiepłaszczyznyjego
sensów.
Niezależnieodtego,czydziełonazwiemyprzedmiotemintencjonalnym
wedługdefinicjiRomanaIngardena,czywynikiemgryuGadamera,czyteż
harmoniąróżnorakichsensów,jakjeokreśliłWładysławStróżewski1zawsze
warunkiemjegobytulubtzw.prawdyjestprzekraczanieswegopierwowzoru,
nienaśladowanie.Przekraczanietojestodsłanianiempostacirzeczywistościnie
znanejnamzpotocznegowidzeniaiukazywaniejejjakoistotymetafizycznej
odkrywanejpoprzezwartościestetyczne,poprzezpiękno.nPrawda”wtakiej
czystościiświetleodsłanianawpiękniestanowitrwałyfundamentwotwarciu
siędziełanaodbiorcę,wintencjonalnejprzestrzeniodczytu.
Celemdziełajestspotkanie,jestotwarciesięwjegowłaściwymobieguna
drugiegoczłowieka.Wyjściepozaterytoriumswegonadawcyjestjegowarun-
kiemisensemistnienia.Spotkanietojestszczególnymporozumieniemnwspra-
wie”;porozumieniemprowokującym,boniezakładającymobopólnejzgody,
leczporozumieniemzapraszającymdogrydrugąstronę.Innymisłowy,jest
porozumieniemwsprawiezgodynawielośćrozwiązań,zgodynainteraktywną
możliwośćodczytówinznaczeń”przezodbiorcę.
Pytaniazasadnicze
Zbytczęstoprzesłaniewdzielejesttylkomniemaniemlubteżzgóryupatruje
onoswójsenswrozproszeniuirozmyciu.Wówczaswszelkiepytaniaosztukę
5MiHEIDEGGER:Źródłodziełasztuki.Tłum.JiMIZERA.W:IDEM:Drogilasu.Warszawa
1997,s.58.
