Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałI
zorganizowana.Napołudniukrajumerowiewystawialifałszyweaktyślubulub
zaświadczeniaoniepełnosprawności.WNormandiipoborowisympatyzowali
zszuanami–organizowalisięigrabiliokolicę.Wieluuciekałopozaledwiekil-
kudniach,wdrodzepomiędzystolicądepartamentuaośrodkiemzapasowym,
doktóregoichprowadzono.RekrucizParyża,powołanijakopierwsiiwcieleni
do30.półbrygadypiechoty,zdezerterowalizbroniąibagażami,zanimdotarli
doDijon.Mortierzorganizowałjednakobławę,wwynikuktórejwieluucieki-
nierówpojmano.Podkoniecmajawwięzieniachstolicyznajdowałosię281
zatrzymanychzazbiegostwo.MimowszystkoNapoleonowizależałonatych
ludziach,dlategożądał,byniepozwolonoimzgnićwwięzieniach.
Władzedepartamentalneniezwracałyspecjalnejuwaginato,kogowysłały
doszeregów.Pułkirównieżniekontrolowałyprzyjmowanych.Bonapartena-
pisałdoBrune)a:Wizytującróżneoddziały,zauważyłem,żeniektórzypoborowi
wogóleniesąwstaniepełnićczynnejsłużby.Znaleźlisięwśródnichnawetkalecy.
Zanimrekruciotrzymająbrońimundury,należyprzeprowadzićprzeglądiodesłać
tych,którzysięnienadają20.
Wzwiązkuzrozpoczęciemnowejkampanii,Napoleonwycofałczęśćżandarme-
riizespokojnychdepartamentów.Wprowincjach,gdzienastrojespołecznebyły
gorszeizabrakłogarnizonów,władzepozostawałybezsilne.Skutecznośćegzekwo-
waniaprawapozostawałatamnabardzoniskimpoziomie.PopowrociespodMa-
rengoPierwszyKonsulnapisał:CiałoPrawodawczeoddałododyspozycjirządu
wszystkichtegorocznychpoborowych.Rządpoprosiłtylkoo30tys.ludzi.Zpowodu
małegozaangażowaniaprefektówdostarczonojednakzaledwiejednątrzeciątejliczby.
Trzebawziąćpoduwagęfakt,żewspomnianych30tys.młodzieńcówpochodzitylko
zklasyrokuVIII.Należypodjąćskuteczneśrodki,abyresztapoborowychdołączyła
najpóźniejdo15thermidora(3sierpnia).Prefekcipowinniwysyłaćrównieżpoboro-
wychzrocznikówstarszych.Zobowiązkusłużbyzwolnienizostalijedyniewybitni
artyściuhonorowaniPrixdeRome.Pozwolonoimpozostaćwdomachażdomomen-
tuwydanianowegorozkazu.JednocześnieNapoleonzabroniłupublicznianiatej
wiadomości.Zwolnieniezpoborudotyczyłorównieżinformatorów,którzyprzy-
czynilisiędoaresztowaniaszuanówbądźschwytaniabrygantów.Tewyjątkidoty-
czyłyjedynienielicznych.PozatymBonapartechciałwidziećnalistachkonskryp-
cjiwiększośćmłodzieńców.Sporadyczniedecydowałsięnajakiśkompromis.Zgo-
dziłsięnaprzykład,żebyBaskowie(którychbyłowsumie600)moglibićsiępod
własnymisztandarami21.Wtensposóbchciałwyróżnićnajdzielniejszychmieszkań-
cówPirenejów.PomimostarańPierwszyKonsulniemógłczućsięwpełniusatysfak-
cjonowany.Przezcałyrok1801sądyskazywałypokilkuuchylającychsięodpobo-
rutygodniowo.Karałyteż(najczęściejnapróżno)grzywnąwwysokości1500fran-
ków.Mimotowwielumiejscachzdarzałosię,żekonwojowanychprzezżandarmerię
poborowychuprowadzałyuzbrojonebandy22.
20Corr.,4631,4720,4782,4790,4890;L.LanzacdeLaborie,op.cit.
21Pierwotniemielionizostaćrozdzielenipomiędzyróżnymijednostkamifrancuskimi.
22Corr.,4665,4679,4822,4981,4988,5169,6000.
