Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
POBÓR
25
Bonaparteakceptowałwarmiiludzibezwzględunaichpochodzenie,dlate-
gozdecydowałsięwreszcienazaciąganiecudzoziemców.Rządyrewolucyjne
teoretyczniezrezygnowałyznajemnikówiochotnikówobcychnarodowości.
Wpraktycejednakgodziłysięnatakiedziałania.Niebaczącnaliteręprawa,
podczaskampaniiwłoskiejNapoleonwprowadzałdowojskfrancuskichPola-
ków.WdrodzedoEgiptusiłąwłączyłdoswoichpółbrygadgarnizonymaltań-
skie.NadNilemiwPalestynieformowałoddziałyzmameluków,Koptów
iSyryjczyków.WDijonutworzyłtzw.LegionWłoski,wskładktóregoweszli
wygnanizojczyznyobywatelerepublik:Cisalpińskiej,RzymskiejiPartenopej-
skiej.Wmomencierozpoczęciakampanii,którejfinałmiałmiejscepodMa-
rengo,sprzymierzeniSzwajcarzywystawilitrzypółbrygady.KiedyPierwszy
Konsulwkroczyłdoichkraju,chciałuniknąćosłabianiaswoichsiłwydziela-
niemjednosteketapowych.Poprosiłwówczas–ajegoprośbawspierana40
tys.żołnierzystawałasięrozkazem–kantonValaisodostarczenie600gwardzi-
stównarodowychdoeskortowaniajeńcówirannych.Gwardziścimieliotrzymać
żołdwwysokościpięciufankówzadziesięćdni.Jeszczetegosamegodniazażądał
odHelwetów1,2tys.kolejnychgwardzistów.Niecowcześniej,idączaradąNa-
poleona,gen.Moreausformowałkolejnąpolskąlegię23,opartąnazdezerte-
rachzarmiiaustriackiej24.
Podczasgdyżandarmeriakonsularnaipolicjaścigałyuchylającychsięod
poboru,kolejnekolumnyżołnierzyopuszczałyośrodkizapasowe.Władza
stopniowokrzepła,aodniesionezwycięstwadoprowadziłydozawarciapoko-
ju.Pozakończeniuwojnyżołnierzewrócilidokraju.Kwestiefinansowezmusi-
ływówczasPierwszegoKonsuladoograniczeniapoboruiredukcjiarmii.
Wśródzwolnionychzesłużbybyłowieluoficerów.Zobowiązanizostalido
zachowaniaszabli,karabinuitrzydziestunabojówwładownicyipodtymką-
tempodlegalikontroliprefektów.Raznakwartałmusielipoddawaćsięprze-
glądowi.Całkowitezwolnieniezesłużbyuzyskałajednaósmaarmii.Redukcja
zostałaprzeprowadzonawdwóchterminach:22grudnia1801rokuoraz20
lutego1802roku,wmiaręjakżołnierze,którzyjejpodlegali,bylizastępowani
przeznowychrekrutów.Zwolnieniadocywilawręczanostopniowo.Wpierw-
szejkolejnościotrzymalijeuczestnicyostatniejkampanii.Następnie–pobo-
rowiz23sierpnia1793roku25,którzyzwłasnejwoliwrócilidoarmiioraz
obecniwszeregachprzed1nivôse)arokuIII(21grudnia1794–dataamnestii
dlaszuanów).Nakońcuzwolnionowiarusówmogącychposzczycićsięodby-
ciempięciukampaniiwczasieostatniejwojny.Wobecewentualnejkonieczno-
ściprzeprowadzeniadalszejredukcji,zakładanomożliwośćzwolnieniadocy-
wilawojskowych,którzywzięliudziałwconajmniejczterechkampaniach.
23ChodzioLegięNaddunajską,utworzonąjesienią1799.[M.B.]
24A.Savary,MémoiresduducdeRovigopourserviràlJhistoiredelJempereurNapoléon,t.I-VIII,Paris
1828;P.Girault,op.cit.;Corr.,4820,4821.
25Wcieleniwramachzaciągumasowego.[M.B.]
