Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
regułygrzeczności-jedneidrugiemogąbyćodmiennewróżnych
językach28.Opanowanieregułetykietyjęzykowejtopodstawowy
składnikkompetencjikomunikacyjnej29.
Mimoiżpewnezachowaniajęzykowesąuwarunkowanekul-
turowo,istniejeewidentnaspójnośćwzakresiezasadwerbalnego
utrzymaniagrzecznościwobecpartnera.K.Ożógdefiniujemodel
grzecznościjęzykowejjako„systemspołeczniezaaprobowanych
ipowszechnieprzyjętychwdanejspołeczności(grupie,wspólnocie)
zasad,normokreślającychpewienusankcjonowanysposóbzacho-
wania,takżewerbalnego,członkówtejspołecznościwkontaktach
międzysobą”30,czylisposóbzachowania,którymożnaokreślićjako
odpowiedni,kulturalny,grzeczny,uprzejmyczytaktowny,stanowią-
cywyraźnąopozycjęwobecdziałańnieodpowiednich,nieuprzej-
mych,niekulturalnych,uderzającychwgodnośćdrugiejosoby.Ba-
daczwydzieladwiefundamentalnezasady,naktórychmodelten
sięopiera,amianowicieposzanowaniegodności,autonomii,waż-
nościdrugiegoczłowiekaorazregułężyczliwości,czyliprzyjaznej
postawywobeckażdejosoby31.Analogicznerozważaniamożnazna-
leźćwprzewodnikupozasadachrosyjskiejetykietyjęzykowej:„Не
оскорблятьчеловека,неунижатьегодостоинство,а,напротив,
выражатьемууважение,проявлятьдоброжелательностьипомогает
речевойэтикет”32.
Zdajesię,żeroleformadresatywnychwkomunikacjimiędzy-
ludzkiejnależyinterpretowaćwdwóchaspektach:wodniesieniudo
28Jakoprzykładmożnapodaćodmiennewartościowaniechwaleniasię,które
wkulturzepolskiejuznawanejestzaniestosowne,podczasgdywjapońskiejzazdecy-
dowanieobraźliwe,azkoleiwamerykańskiejwprostprzeciwnie-nietylkoniejest
postrzeganejakozachowanienieodpowiednie,alewręczwskazane.D.Zdunkiewicz,
Akty…,s.278.
29A.Grybosiowa,Przyczynyzmianwpolskimsystemieadresatywnym,„Acta
UniversitatisLodziensis.FoliaLinguistica”,37,1998,s.57.
30K.Ożóg,Współczesnymodelpolskiejgrzecznościjęzykowej[w:]JęzykaKul-
tura,t.17:Życzliwośćiagresjawjęzykuikulturze,red.A.Dąbrowska,A.Nowakow-
ska,Wrocław2005,s.10.
31Ibid.;K.Ożóg,Słowadobreisłowazłewkomunikacjimiędzytobąamną[w:]
Głos–Język–Komunikacja,t.5:Wobliczuemocji,red.A.Myszka,K.I.Bieńkowska,
Rzeszów2018,s.17-19.
32Т.Г.Михальчук,Русскийречевойэтикет.Практикум,Минск2016,с.7.
16
