Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JamunajestwprawdziegłównymźródłemwodypitnejwDelhi,ale
wostatnichlatachcorazbardziejprzypominagigantycznyrynsztok.Opróżnia
siędoniej17miejskichkanałówściekowych,pamiętającychjeszczeczasy
brytyjskie,awpadającychdorzekinaodcinkumiędzyśluzamiwWazirabadzie
iOkhlą.Zanieczyszczonesątakżeprawiewszystkiejezioraistawy,jakicała
siećśredniowiecznychjeszczekanałów,którezaopatrywałymiastowwodę
pobieranąwgórnymbiegurzeki,około60kmnapółnocodstolicy.Kanały
tenawadniałyterenypoobustronachrzeki,awraziepotrzebychroniłymiasto
odpowodzi,odprowadzającwezbranewodyJamunydookolicznychstawówina
podmiejskiełąki.Dziśdawnymikanałaminawadniającymi,takimijakkanał
wazirabadzkiwpółnocnymDelhi,kanałwdzielnicyŚahadrawewschodniej
częścimiastaczykanałNadźafgarhwczęścizachodniej,płynąjedynieścieki.
Ponieważmiejskieoczyszczalnieściekówalbowogóleniedziałają,albo
funkcjonująpołowicznie,nikt,łączniezrządem,nietwierdzi,żespływające
dorzekiściekiwogólesąoczyszczane.StądstanHarijanacorazgłośniej
protestuje,jakożezaopatrujeDelhiwewzględnieczystąwodę,awzamian
dostajejedynieścieki.Rzekarzeczywiściecuchniefekaliami.Napowierzchni
całymidniamiutrzymujesiębiałapiana.Dawnozamarłowniejwszelkieżycie
izwyczajniesiędusi:dopuszczalnypoziomtlenuwwodzieszacujesię
zazwyczajna4mgnaLitr,alewJamuniewskaźniktengraniczyzzerem.
Ostatniostanzanieczyszczeniastałsiętakalarmujący,żerządprzypomocy
organizacjipozarządowychijapońskichfunduszypróbujeratowaćzagrożoną
rzekę,leczjakdotądzmiernymirezultatami.
Okazujesię,żeopróczściekówogromnymźródłemzanieczyszczenia
sągirlandykwiatoweiinnepozostałościpoodprawianychwdomuceremoniach
(
pudźa
)orazposągibóstwwrzucanedorzeki.WświętoDaśahra,przy
wyznaczonychnadbrzeżachodsamegoranaustawiająsiękolejkifurgonetek
iciężarówekzcałegomiastazkilkumetrowymiposągamiDurgi.Towarzyszą
imrzeszewiernych.Przyichudzialekilkasetwyobrażeńboginizostaje
ceremonialnieizwielkimentuzjazmempowierzonenurtomrzeki.
Należywyjaśnić,żehindusiwierząwoczyszczającąmocwodyitraktująrzeki
jakoświęte.OczywiścienajważniejsząichświętąrzekąjestGanges,aledużą
czciąotaczasięrównieżinnerzeki,międzyinnymiJamunę.Hindusiwierzą
bowiem,żekażdarzekawkońcuwpadadospływającegozniebiosGangesulub
niemniejświętegooceanu,stądjesttonajodpowiedniejszemiejscenarytualną
kąpielorazpozbyciesiępozostałościwszelkichreligijnychceremonii,
poczynającodgirlandkwiatowych,akończącnaposągachbóstw,anawet
spopielonychludzkichszczątkachczyzwłokachniemowląt,któretradycja
religijnazabraniaspalaćnastosach,anakazujepowierzyćfalomrzekilub
ewentualniepochowaćwziemi.WIndiachbrzegrzekijesttradycyjnym
miejscemkremacji,dlategoiwDelhinajwiększeotwartekrematoria,takiejak
NigambodhGhat,gdziezawszepłoniekilkadziesiątstosówpogrzebowych,
znajdująsiętużnadwodą.
