Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Socjologiawojny
Nagrunciepolskiejsocjologiisocjologiawojnymożesięwydawaćzupełnienową
dziedziną.WrzeczywistościjejkorzeniesięgająjużczasówIwojnyświatowej,
oczymświadczypróbaanalizyówczesnegokonfliktuMieczysławaSzerera.Będąc
wiernymzałożeniomAugusteComte’a1,ojcasocjologii,Szerertwierdził,żewar-
tobadaćzjawiskowojnywczasiejegotrwania,jeślibadaczmatakąokazję,po-
nieważwojnasamawsobiejestmomentemwielkichprzewrotówspołecznych2.
Zastaneformywspółżyciazbiorowegosąwystawianenapróbyiniejednokrotnie
naichmiejscupojawiająsięzupełnienowe.Wieleprocesówmożnauchwycić
tylkowtrakcietrwaniawojny,coniejestłatwezpowodudynamikidziałań
wojennychiszerokościzachodzącychzjawiskspołecznych,lubpoprzezdogłęb-
nąanalizęwspomnieńcywilóworazżołnierzybiorącychwniejudział3.Wynika
ztego,żesocjologwojnymadwawyjścia:albobadaćwojnęijejkomponentynna
żywo”,alboskorzystaćzeźródełzastanychwceludostrzeżeniaprzezsiebiefak-
tówtworzącychbadanąrzeczywistość4.Możewydawaćsię,iżwybraniedrugiej
ścieżki,czylianalizydanychbezwłasnegoudziałuwwojnie,spowodujezuboże-
niespojrzeniabadawczego,jednakwielunaukowcówjestinnegozdania,wtym
doktorhab.UrszulaJarecka,uważając,żepełnaanalizakonfliktubędziemożliwa
zawielelat,efektywnośćprocesupoznawczegownaukachspołecznychrośniebowiem
wrazzdystansemwobeczjawiskwczasieiprzestrzeni5.Tezataumacniapozy-
cjęsocjologiiwojnyjakonaukigodnejzainteresowania,zwłaszczawspółcześnie,
aczkolwiekwymagającejwobecsocjologówzewzględunainterdyscyplinarny
1Comte,któregostaraniazmierzałydoupozytywnieniabadańsocjologicznychprzez
wprowadzeniedonichmetodnaukprzyrodniczych,twierdził,żetametoda,którawna-
ukachprzyrodniczychoddajenajznakomitszeusługi,amianowiciemetodadoświadczalna,
dostępnajestdlasocjologaniezmiernierzadko:tylkowchwilachwielkichprzewrotówspo-
łecznych,gdywykluwająsiędopieroprzyszłeformywspółżyciazbiorowego[za:]SzererMie-
czysław,Socyologiawojny,Kraków1916,s.3.
2SzererMieczysław,Socyologiawojny,Kraków1916,s.3.
3Ibidem,s.74.
4Ibidem,s.1.
5HuzarskiMichał,SzulcM.Bogdan(red.),Metodologicznatożsamośćpolemologii,War-
szawa2010,s.58.
13
