Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wyznaczarównieżkoniectrzyletniegoPlanuOdbudowyGospo-
darczej(1947-1949).Teramychronologicznewynikająwdużej
mierzezwydarzeńpolitycznych,mająonejednakgłębokieuza-
sadnienierównieżwkontekścieprzeobrażeńżyciacodziennego,
naktóresilniewpływałyzarównozmianypersonalnenastanowi-
skachpaństwowych,jakipołączoneznimidecyzjegospodarcze.
Sposóbfunkcjonowaniarzeczywokresiepowojennymoraz
związaneznimpraktykibyłyprzedewszystkimwynikiemdyna-
micznychprzemianspołecznychigospodarczychwPolsce:re-
formyrolnej,nacjonalizacjigospodarkiiprzejęciaprzezpaństwo
wielumajątkóworazzakładówprzemysłowych.Powojniedziałał
jednaknsektorprywatny”,wspieranypoczątkowoprzezwładze,
któremuwkrótcewypowiedzianazostanienbitwaohandel”
(1947-1949).Centralnysystemplanowaniawprowadzałkontrolę
nadprodukcjąidystrybucją,przeformułowałrównieżsposoby
konsumpcjiorazrelacjemiędzypodmiotamiiprzedmiotami.Tych
dwóchporządków-politycznegoispołecznego,jakpodkreślał
PadraicKenney,nienależyjednakrozpatrywaćoddzielnie,ale
wsposóbrelacyjny:nHistoriaspołecznaniestanowijedynie
uzupełnienianarracjipolitycznej,leczprzeformułowujeiprze-
kształca.Nieograniczasiędopokazania,cojeszczedziałosię
pozasceną,aleprzepisujesamąsztukęizmieniajejobsadę”73.
Powojennychzmiandokonywalikonkretniludzie.Realizując
własneinteresy,jakpokazujęwkolejnychrozdziałach,częstonie
zgadzalisięzodgórnymidecyzjamiinegocjowalijewswoich
codziennychpraktykachiwyborach.
Tenczasrewolucyjnychprzemianoznaczałngwałtowneifun-
damentalneprzeoraniesubstancjispołecznej,zmianęhierarchii
ekonomicznychikulturowych,masoweprzełamaniestosunków
własności”
74
,zauważaAndrzejLederwPrześnionejrewolu-
cji.nZazwyczajjesttomożliweprzezzastosowanieprzemocy
nawielkąskalę”
75
-podkreśla.Przemianystrukturalne,które
73PadraicKenney,BudowaniePolskiLudowej.Robotnicyakomuniści
1945-1950,przeł.AnnaDzierzgowska,W.A.B.,Warszawa2015,s.21.
74AndrzejLeder,Prześnionarewolucja…,s.30.
75Tamże.
36