Mają swe historie książki imają swoje losy historycy. Ale i historia jako nauka ma swoje koleje. Wreszcie i zakres warsztatu historyka może się rozmaicie kształtować, zmieniać: może to być książka o historii kraju autora czy autorki, może to być historia powszechna, obejmująca szersze obszary i wiele narodów w okresie dawnym lub najnowszym itd. … można te podejścia łączyć. A trzeba przy tym pamiętać, że każde dzieło historyka niesie w sobie coś z jego autobiografii. Historyk bowiem odczytuje teraz dokument dawny, starając się go zrozumieć teraz w połączeniu z dawnymi wiadomościami o jego twórcach i osobach oraz faktach i zdarzeniach w nim opisywanych albo z nim związanych i wszystko to traktuje teraz jako składniki interpretacji kształtowanej teraz przez jego osobiste doświadczenie człowieka, przez świadomość, intelekt uczonego, emocje… Historia docierająca tu do Czytelnika łączy interpretatywnie dawne z teraźniejszym i nie jest to takie proste „jak to właściwie było”. Pierwotne wersje hispanojęzyczne ukazały się w czasopiśmie Instytutu Historii PAN i Wydawnictwa Ossolineum, „Estudios Latinoamericanos”. Ostatnio przedrukowano je w książce Vidas históricas. Conversacionescon Tadeusz Łepkowski, Marian Małowist, Janusz Tazbir i Aleksander Gieysztor, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2019. Teksty zamieszczonych tu rozmów są oryginalną, polskojęzyczną i tu po raz pierwszy w tym języku publikowaną, pełną wersją tych czterech rozmów przeprowadzonych w latach 1986–1989.
