Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Nauczanieczęścisystemujęzykowegopolszczyzny
stawyfonetykijęzyka,któregouczy,gdyżbrakwiedzyfonetycznejmo-
żemuuniemożliwićumiejętnepoprawianiebłędówpopełnianychprzez
uczącychsięwtrakcieartykulacjiniektórychgłosek.
Głoskęmożemyzdefiniowaćjako„najmniejszy,dającysięwydzie-
lićwczasie,intuicyjnierozpoznawalnyelementmowy,nieposiadają-
cywłasnegoznaczenia.Głoskęwydzielasiędziękiposiadanemuprzez
niąstałemuzespołowicechartykulacyjno-akustycznych,odróżniają-
cemująjednoznacznieodinnychgłosek”(D.Ostaszewska,J.Tambor,
1993:17).
Tabela1.Narządymowyiichdziałanie
czubekjęzyka
wargadolna
wargagórna
zębygórne
zębydolne
dziąsła
ujściejamynosowej
nos
szczęka
górna
szczęka
wiązadłagłosowe
dolna
przednia
twarde
jamanosowa
podniebieniemiękkie
część
jamaustna
język
środkowa
część
część
języczekdojamynosowej
tylna
krtań
tchawica
gardłowa
jama
nagłośnia
wejście
przełyk
Tabelaza:E.Sękowską1997:108
Wcharakterystycegłosekuwzględniasięichstrukturęakustycznąiar-
tykulacyjną.Najogólniejpolskiegłoskimożemypodzielićnasamogłoski
ispółgłoski,któreprzedewszystkimróżniąsięakustyką:samogłoskiza-
sadniczoskładająsięztonów,spółgłoskizaśsąszmeramilubkombinacją
szmerówitonów.Różnateżjestichartykulacja.Samogłoskisągłoskami
otwartymiizawszedźwięcznymi,spółgłoskisąwymawianeprzyznacz-
nymzbliżeniunarządówartykulacjiimogąbyćtakżebezdźwięczne.Inna
teżjestfunkcjaobutypówgłosekwjęzykupolskim.Samogłoskiwprze-
ciwieństwiedospółgłosekpełniązwyklefunkcjęzgłoskotwórczą.
