Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DZIĄSŁA,GINGIVAE
ściśleprzylegającadopodłożakostnegonapiętaczęśćbłonyśluzowejjamyustnej
okrywającawyrostkizębodołoweizrośniętazichokostnąjestokreślanamianem
dziąseł.Dziąsłaprzylegająściśledozębównapograniczukoronyklinicznej,corona
clinica,zębaorazkorzeniaklinicznego,radixclinicadentis.Zapomocąwłókien
łącznotkankowychdziąsłanawiązująteżłącznośćzokostnązębodołową.
Uprzeżuwaczypozbawionychsiekaczyikłów,wgórnymłukuzębowym,jako
antagonistatychzębówwłukudolnym,występujeopuszkazębowa,pulvinusdenta-
lis.Jesttozgrubiałaśluzówkajamyustnejpowlekającatrzonk.siekaczowejodstrony
podniebienia.
PODNIEBIENIE,PALATUM
Ciągłaprzegrodakostnobłoniastaoddzielającajamęustnąodjamynosowejskładasię
zdwóchróżnychstrukturalnieczęści–wspartegonarusztowaniukostnympodnie-
bieniatwardego,palatumdurum,którewkierunkudogardłowymprzedłużasię
wciągłączęśćzwanąpodniebieniemmiękkim,palatummolle.
Podniebienietwarde(ryc.10),nazwęswązawdzięczaswoistejbudowie.Wspo-
mnianerusztowaniekostnepodniebieniatwardegoobejmujekolejno:powierzchnię
podniebiennątrzonuk.siekaczowej,wyrostkipodniebiennek.siekaczowej,wyrostki
podniebienneszczękiorazblaszkępoziomąk.podniebiennej.Tazłożonapłytakostna
podniebieniatwardegoodstronyjamyustnejjestpowleczonazgrubiałąbłonąślu-
zową,którajestjakgdybyupodminowana”obfitymisplotamiżylnymi,szczególnie
silnierozrośniętymiukonia.Pobokachśluzówkapodniebieniatwardegoprzechodzi
wdziąsła,wpłaszczyźniepośrodkowejzaśtworzyszewpodniebienia,raphepalati
(4),dzielącyjąnasymetrycznepołowy.Szewpodniebieniaszczególniewyraźnie
występujeukoniaiświni,niecosłabiejzaznaczonyjestupsa,ledwiedostrzegalnyjest
uprzeżuwaczy,abrakgozupełnieukota.
Poobustronachszwupodniebieniaśluzówkapodniebieniatwardegotworzy
poprzecznieustawionewystępyzazwyczajlekkołukowatewygiętewtensposób,że
ichstronawklęsłajestzwróconadogardłowo.Położonepoprzeczniewyniosłościślu-
zówkinosząnazwęmarszczekpodniebiennych,rugaepalatinae.Kształtmarszczek
podniebiennychorazichliczbasągatunkowozmienne.Piesmaich6–10,kot7,świnia
20–23,bydło15–20,owca14,koza12,koń16–18.Znaczeniemarszczekpodniebien-
nychwyrażasięichwspółdziałaniemzszorstkąśluzówkąjęzykaprzyformowaniu
kęsówpokarmowychzprzeżutejinaślinionejmasypokarmowejorazprzesuwaniujej
dogardła.Jedyniekońiświniamająmarszczkipodniebiennenaobszarzecałegopod-
niebieniatwardego.Pozostałegatunkiwodcinkudogardłowympodniebieniatwar-
degostopniowowyzbywająsięmarszczek.śluzówkapodniebieniatwardegojestbez-
gruczołowa,alesąwyjątki.Piesorazbydłomajągruczoływodcinkudogardłowym
pozbawionymmarszczekpodniebiennych,natomiastuświniodwrotnie,gruczołyślu-
zówkipodniebieniatwardegowystępująwodcinkudoustnym.Uwszystkichgatun-
kówwróżnymstopniuśluzówkapodniebieniatwardegomożebyćpigmentowana.
Wtylezasiekaczamigórnymiwbliskimichsąsiedztwieznajdujesięnaśluzówce
podniebieniatwardegoniewielkawyniosłość–brodawkasiekaczowa,papillainci-
44
