Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ślinapozajejznaczeniemmechanicznym(przesyconaślinąprzeżutatreśćpokar-
mowamaułatwionąwędrówkędożołądka)możebraćudziałwprocesietrawiennym
jużwobrębiejamyustnejdziękizawartemuwniejenzymowi,jakimjestamylaza
ślinowa,którarozkładaskrobię.Taksiędziejeuświni.
ŚLINIANKIPODJĘZYKOWE,GLANDULAESUBLINGUALES
Śliniankipodjęzykowe,zgodnieznazwą,mieszcząsiępodbłonąśluzowązachyłka
podjęzykowegobocznegodnajamyustnejbądźpodśluzówkąbocznejpowierzchni
językawpostacidwóchskupiskgruczołowychoróżnymstopniuzwartości.Jedno
skupiskotworzyśliniankapodjęzykowajednoprzewodowa,zwanateżślinianką
podjęzykowąwiększą,gl.sublingualismajor.Drugieskupiskotworzyśliniankapod-
językowawieloprzewodowa,inaczejśliniankapodjęzykowamniejsza,gl.sublingua-
lisminor.
Oileśliniankapodjęzykowajednoprzewodowakorzystazpojedynczegoprze-
woduwyprowadzającego,którykończysięwmięskupodjęzykowym,otyleślinianka
wieloprzewodowaskładasięzwiększejliczbysamodzielnychpakietówgruczoło-
wych,zktórychkażdymawłasnyprzewódwyprowadzający.Poszczególnepakiety
gruczołoweomawianejślinianki,jakiichprzewodywyprowadzające,zktórych
każdyunawłasnąrękę”trafiadookolicypodjęzykowejdnajamyustnej,wielokrotnie
siępowtarzająipozawspólnąnazwąniedająpowodów,abyjetraktowaćjakomorfo-
logicznącałość.Zasięgtopograficznyobuślinianekpodjęzykowychrozciągasięod
kątabródkowegożuchwydołukupodniebienno-językowego.
Ukoniabrakśliniankipodjęzykowejjednoprzewodowej.
Uprzeżuwaczypakietygruczołoweśliniankipodjęzykowejmniejszejwstosunku
dośliniankipodjęzykowejwiększejukładająsiębardziejprzyśrodkowoigórnie,
umięsożernychzaśiuświnibardziejzewnętrznie,bliżejkątaust.
ŚLINIANKAŻUCHWOWA,GLANDULAMANDIBULARIS
Śliniankażuchwowamieścisięwzagłębieniuograniczonymodprzodutylnąkrawę-
dziągałęziżuchwy,odgóryityłuskrzydłemkręguszczytowego,oddołuzaśpod-
stawąk.gnykowej.Jesttodółzażuchwowy,fossaretromandibularis.ślinianka
żuchwowajestpołożonagłębiejniżśliniankaprzyuszna,któraukładasiębardziej
powierzchownieiwstopniuwiększymlubmniejszym,zależnieodgatunku,przy-
krywapoprzednią.Wielkośćśliniankiżuchwowejjestgatunkowozmienna.
Umięsożernychśliniankażuchwowamakształtspłaszczonejkuliiprzewyższa
wielkościąśliniankęprzyuszną(ryc.11–b).
Uświnimakształtzbliżonydojednoimiennejśliniankimięsożernych,awięcjest
kulista,leczwkierunkudoustnymmaonajeszczewystęp,przyczympodwzględem
wielkościustępujezawszeprzyusznicy(ryc.32–14).
Uprzeżuwaczyśliniankażuchwowaosiągaznacznerozmiaryizbliżasięwielko-
ściądoprzyusznicy,przezktórąjestwznacznejmierzepokryta(ryc.34–14).
Ukoniaśliniankażuchwowajestwydłużonaiłukowatozgiętadoprzodu,jejko-
niecdoustnyzaśosiągawysokośćpodstawyk.gnykowej.Pozatymjestonaznacznie
48
