Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zainteresowanieapokaliptyczno-groteskowymświatemcierpienia
Dostojewskiego,któreosiągnęłoprzewagęnadmoim,zresztągłębszym
ciążeniemkuhomeryckiejprozieTołstoja[110].
TooczywiściegłosTomaszaManna.Właśniejednozjego
największycharcydzieł,DoktorFaustus,dokumentujewpływ
Dostojewskiego.Centralnascenatejpowieści,rozmowaAdriana
Leverkühnazdiabłem,przypominaanalogicznespotkanieIwana
Karamazowazeswą„emanacją”wksiędzejedenastej.
MimowczesnegoprzekładufrancuskiegopopularnośćBraci
Karamazownatymtereniezostałaopóźnionawskutekdość
lekceważącychonichwzmianekwksiążceEugène’aMelchiora
deVogüéPowieśćrosyjska(1886).Sytuacjazmieniasięjednak
zasadniczo,gdyAndréGide,aszczególnieMarcelProustdostrzegą
niezwykłośćpisarstwaDostojewskiego.Jeszczegłębiejibardziej
organiczniewpływBraciKaramazowuwidocznisięwprozie
wybitnegopisarzakatolickiegoFrançoisMauriaca.Niezwykle
częsta,zarównowkontekścieaprobatywnym,jakipolemicznym,
jestobecnośćpowieściDostojewskiegowDoliczłowieczejAndré
Malraux.Najbardziejjednakdorozsławieniapisarzarosyjskiego
naterenieFrancjiprzyczyniłsięAlbertCamus.PostaćIwana
Karamazowaorazsymbolizowanyprzezniegokrągproblematyki
etycznejiegzystencjalnejbędąciągleprzywoływanewsłynnych
esejachfilozoficznychCamusa:MicieSyzyfa,Człowieku
zbuntowanym,jakiwpowieścitegożautora–Dżuma.
Wobszarzejęzykaangielskiegonajbardziejrzucającymsię
woczyślademBraciKaramazowjesttwórczośćautoraDzikich
palm,WilliamaFaulknera,natomiastwsamejAngliidotradycji
należyzestawianieDostojewskiegozSzekspiremiCervantesem.
Bardzodlańzaszczytne,gdyżonsamwielokrotnieoobutych
wielkichtwórcachwypowiadałsięznajwyższympodziwem
iwzruszeniem.
Inneformyoddziaływania.BardzowRosjipopularnatradycja
przeróbekscenicznychutworówliterackichniemogłaoczywiście
ominąćdziełatakdogłębniedramatycznego,jakpowieść
Dostojewskiego.HistoriaadaptacjiBraciKaramazowrozpoczęłasię
jużw1881roku,aledośćdługopodobnepróbyudaremniała
cenzura.Ostrożnośćdyktowanabyłagłówniepotencjalnąpolityczną
wywrotowościąpodtekstów,jakhistoriaojcobójstwa,mogąca
