Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Rozdział1
cji,jakiprzekonaniaosobiste,związanezewaluacjądanegozacho-
wania.
Patrzącnaskutkibrakudopasowania,powiedziećjednakmożna,
żestres,napięciepsychofizjologiczneijegonegatywnekonsekwen-
cjedlaosobypojawiaćsiębędąwobuopisywanychwyżejsytu-
acjach.Oilewdrugiejznichźródłembędziewysiłekpodjęcia
reakcji,otylewpierwszej-ocenaadekwatnościreakcji.Podjęcie
zachowanianiedostosowanegodowymagańotoczeniaprzyniesie
niezamierzoneiniechcianeskutki,niepozwolinaosiągnięciezamie-
rzonegocelu,awkonsekwencjiwywołanapięcieireakcjestresowe.
Ztegopunktuwidzeniakonsekwencjedopasowaniaosobyioto-
czeniajawiąsięjakokontinuum.Najednymjegokrańcuwystępują
sytuacjecałkowitegobrakudopasowania,gdyosobaniejestwsta-
nieodpowiedziećadekwatnienawymaganiaotoczeniaiodczuwa
permanentnystres,wynikającyzcałkowitejbezskutecznościdzia-
łań.Nadrugimkrańcuznajdująsięsytuacjepełnejzgodnościosoby
iotoczenia,dającekomfortpsychicznyibraknegatywnegonapię-
cia.Pomiędzynimilokująsięsytuacje,którenieprzekraczająmoż-
liwościosoby,alejednakwymagajązachowańwróżnymstopniu
niezgodnychzpreferencjamiipowodującychkoniecznośćdodat-
kowegowysiłkuwceluichpodjęcia,aprzeztowywołującestres.
Wsytuacjachtychistniejeteżprawdopodobieństwo,żepodjęte
zachowanie,mimowysiłku,okażesięniewpełniadekwatneinie
doprowadzidooczekiwanychrezultatów,cotakżebędzieźródłem
stresu.
Teoriezajmującesięźródłamistresuimechanizmamijego
powstawaniaodpoczątkuzwracałyuwagęnaproblemdopaso-
waniaosobyisytuacji(por.LeBlanc,deJonge,Schaufeli2002).
Wtzw.nmodeluMichigan”(French,Kahn1962)podniesionego
poziomustresuoczekiwanozarównowprzypadkubrakudopaso-
wania,polegającymnazbytwysokichwymaganiachsytuacyjnych
wobecmożliwościosoby,jakiwówczas,gdymożliwościosoby
przekraczająwymaganiasytuacji.Wtymdrugimprzypadkuprze-
widywanotakże,żeodczuciestresuinapięciamożebyćpodobne
lubwręczniższeodsytuacjioptymalnegodopasowania,aprzyczyn
różnicmiędzyreakcjamiupatrywanowczynnikachpowodujących
odczuciebrakudopasowania.Badaczezzespołupracującegonad
nmodelemMichigan”akcentowalitakże,żedopasowanielubjego
