Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Dymara(red.),Dzieckowświeciezabawy.Okulturze...,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-340-8,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
36Częśćpierwsza–Żywioł,radośćikulturazabawy...
KtoniepoddawałsięradosnemugalopowiwrytmpiosenkinPędząkonie,pędzą
konie,ajaszybciejlecędoniej”?Ktoniepędziłwwyobraźniposzynachwtakt
melodiinJedziepociągzdaleka,anichwilinieczeka...”?
Takieżywiołowezachowaniasłowneiruchowepozornienie-
wielemająwspólnegozbiologicznympojęciemżywiołu.Żywiołbowiemto
siłatworzącaświat:ogień,woda,ziemia,powietrze,nsiła,substancja,której
nieożywia,którąniekierujeświadomość”2.Ajednakjakieśzwiązkituistnieją.
Żywiołowośćludzkichzachowańwiążesiębowiemzruchem,zespontaniczno-
ścią,zszybkościąpodejmowaniadecyzji.Stądzapewneczłowiekzjednejstrony
boisiężywiołu,zdrugiej–ulegajegofascynacji.B.Cosgrove,opisująctornado,
zaznacza:
Gdziekolwiekprzejdątewirującespiralewiatru,pozostawiająolbrzymiezniszczenia.
Porywająwysokowgóręludzi,samochody,anawetbudynki,abypotemrozbićje
oziemię3.
Ależywiołnietrwawiecznie.Tornadouspokajasię,niszczącypożardobiega
kresu,dobroczynnesłońceosuszazalanewodąpola,wsie,miasta;wybuchEtny
uspokajasięiużyźniapobliskieokolice.Człowiek,oswojonyzżywiołem,trwa
wmiejscuswegourodzenia,wciążpełnynadziei.Trwa,nprzywiązany”atawistycz-
nie(choćterazcorazmniej)doziemi,kultury,lokalnejspołeczności,tradycji.
Rytmcodziennegożyciaipracyprzeplatająsię,jakwprzyrodzie,zwybuchami
żywiołowychzachowańwczasiewalk,turniejów,zawodów,religijnychobrzędów
izabaw.
Ktotańczyłwrytmromskiejmuzyki,kogoporwałrumuńskiczardaszlub
ukraińskihopokczynaszrodzimy–góralski–tenzrozumie,jakbardzoinwazja
kulturymasowejiprymitywizmkontaktówmiędzyludzkich
przyczyniłysiędoskonwencjonalizowaniazabawklasowych,szkolnychiśrodo-
wiskowych.Zabityzostałżywiołzabawywyzwalającejducho-
wewartościczłowieka.nSkonwencjonalizowane”kręceniesię,hasanielub
ndreptanie”nadyskotekachbywarównienudneimęczące,jakcodzienne,zbyt
monotonniewykonywaneprace,odktórychpragnęłobysięuciecwzabawę.
Trzebawięcprzezdobrąludycznąedukacjęirozwójduchowegożyciadzieci
imłodzieżywskrzesićżywiołiradośćzabawy,abyznówsensunabrały
słowa:
[...]znaleźćsięwswoimżywiole[...]czylibyćwwarunkachsprzyjającychrozwojowi
własnychzdolności,możliwości[...],odetchnąćwłaściwymżyciem4.
2W.Doroszewski(red.):Słownikjęzykapolskiego,t.10,PWN,Warszawa1968,s.1483.
3B.Cosgrove:Pogoda,tłum.M.Gomuliński,P
.Karaś,Arkady,Warszawa1994,s.46.
4W.Doroszewski(red.):Słownikjęzykapolskiego,dz.cyt.
