Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oznaczatorówneszansedlawszystkichdzieciwmomenciepodejmo-
wanianaukioraztesamewymagania,alestopnioweróżnicowanieuczniów
poprzezocenyadekwatnedoosiągnięć,wceluwyodrębnienianajbardziej
utalentowanychjednostek
81
.Istniejezatemprzekonanie,żekonkurencja
wszkolewystępujenarównychwarunkach82.Zadanieminstytucjijestocena
indywidualnychosiągnięćijednoczesnezapewnienieuczciwejkonkurencji.
Dziękitemumożliwyjestprocesselekcjiopartynarównychnzasadachgry”,
obowiązującychwszystkichuczestnikówedukacjiczygrupyspołeczno-za-
wodowe83.Nierównośćwspołeczeństwiejest,zdaniemT.Parsonsa,kwestią
nieuniknioną.Tylkojednostki,którenajlepiejzinternalizowaływartościkapi-
talistycznegospołeczeństwainajefektywniejodpowiadająnajegopotrzeby
mogąosiągnąćwyższystatusiprestiżzawodowy84.
Teoretycy(wtymtakżereprezentanciteoriistrukturalno-funkcjonalnej)
dostrzegająwieleinnychprzyczynodtwarzaniasięnierównościwspołe-
czeństwachkapitalistycznych.Leżąonepozasystememedukacji,leczmają
integralnyzwiązekzjegofunkcjonowaniem.Wartowtymmiejscukrótko
odnieśćsiędokilkutakichaspektów,bowiembędąoneniezwykleużyteczne
wdalszychrozważaniachzperspektywyprzeprowadzonychbadań.
Pierwszymznichjestchoćbyzależnośćsukcesuedukacyjnegoodaspira-
cjiśrodowiskarodzinnegoimotywacjiucznia.Sukcesybądźniepowodzenia
szkolnewdużejmierzedeterminowaneprzezwspierającelubzaniedbujące
działaniazestronyśrodowiska,wktórymfunkcjonujeuczeń,przyczyniająsię
dopowstawaniadysproporcjiwstrukturzeszkolnej.Rodzice,którzyangażują
sięwżycieszkolneipomagająwkompensowaniutrudności,umożliwia-
jązdobywanieosiągnięćiwysokichpozycjiwstrukturzeszkolnej.Awan-
seszkolnerzutujązaśwprzyszłościnajakośćwypełnianiarolizawodowej
iotrzymywanewyróżnienia.Wmyśltychpoglądów,sukcesjestnagrodąza
zdobyteosiągnięcia,ajegoobecnośćbądźbrakwżyciujednostkijestuwa-
runkowanyindywidualnymidziałaniamirodzinyiwtensposóbsprawiedliwy
iusankcjonowany85.
Wartozwrócićuwagęnakolejnyaspekt,którymjestkorzystnasytuacja
materialnarodzicówzbardziejuprzywilejowanychklasspołecznych(wtym
izklasyśredniej).Dobrasytuacjaekonomicznarodzindajemożliwośćsku-
pieniasięnadodatkowychdziałaniach(takżeedukacyjnych),wprzeciwień-
stwiedorodzicówzklasyrobotniczej(którzypoświęcająwięcejwysiłkuna
zdobyciepieniędzy).Zabezpieczeniematerialnerodzicówzklasyśredniej,
81Z.Melosik,Współczesneamerykańskiespory…,dz.cyt.,s.21.
82J.Fulcher,J.Scott,Sociology,Oxford2007,s.323.
83K.-J.Tillmann,Teoriesocjalizacji…,dz.cyt.,s.134.
84J.H.Ballantine,TheSociologyofEducation...,dz.cyt.,s.75.
85J.Fulcher,J.Scott,Sociology…,dz.cyt.,s.323.
29
