Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII
Ewolucjaspołecznegomózgu
Jednozpodstawowychpytań,naktórenaukowcyposzukująodpowiedzi,
dotyczytego,wjakisposóbwyewoluowałludzkimózg.Ponieważczłowiek
jestistotąspołeczną,zagadnienieewolucjiludzkiegomózguwdużejmierze
pokrywasięzzagadnieniemewolucjinmózguspołecznego”.Terminnmózg
społeczny”jestpowszechnieużywanywliteraturzeanglosaskiejwdwojakim
sensie.Popierwsze,terminemtymokreślasięfunkcjepsychiczneleżąceupod-
stawzachowańspołecznych(np.teoriaumysłu,inteligencjamakiaweliczna)
orazichkonkretnebehawioralnerealizacje(np.współpraca,oszustwo).Po
drugie,terminnmózgspołeczny”używanyjestnaokreśleniekonkretnych
strukturmózgowychodpowiedzialnychzatefunkcjeorazzachowania.
2.1.Złożonośćprocesuewolucjimózgu
Mózgdorosłegoczłowiekastanowitylko2%wagiciała,alezużywa20%
energii(Dunbar,1998).Wykształceniesiętakkosztownegoorganuniebyło
dziełemprzypadku,leczodpowiedziąnakonkretnewarunkiśrodowiskowe,
wjakichżylinasiprzodkowie.Organizmybowiemniemogąnpozwolićsobie”
nazbędnerozwiązaniaanatomiczneczyfizjologiczne-ichnobsługa”wymaga
energii,atopociągazasobąkoniecznośćposzukiwaniapokarmu,cowwielu
przypadkachjesttrudnelubpoprostuniebezpieczne.Wwarunkachnatural-
nychpokarmczęstowystępujewdużejobfitościtylkosezonowo,zależnieod
pórroku,częstoteżjegodostępnośćjestdrastycznieograniczanaprzezklęski
żywiołowe-suszeczypowodzie,iwreszcieposzukiwaniepokarmuwiążesię
zrywalizacjązinnymiosobnikamilubnarażeniemsięnaatakzestronydra-
pieżników.Sątoswoistekoszty,któremusząponosićorganizmy,abyzabez-
pieczyćpotrzebyenergetycznemózgu.Organizmywytworzyłyjednakstrate-
giekompromisuprowadzącedoobniżaniatakichkosztów,cowidaćwyraźnie
naprzykładziezagrożeniazestronydrapieżników.Niebezpieczeństwozestro-
nydrapieżnikówmaistotnywpływnazachowaniaspołecznezwierząt,jak
równieżnaprzejawyrywalizacjiozasobypokarmowe.Zjednejstronynnacisk”
zestronydrapieżnikówsprzyjaformowaniusięgrup(np.stad),gdyżwten
26
