Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Lipidy(tłuszcze)
49
Olejeroślinne
Olejzpestekdyni
Oleumcucurbitaepeponis
ang.pumpkinoil
Dyniazwyczajna
CucurbitapepoL.
(głównieizomerów·iÁ).Pozatym,woleju
zpestekzdyniwykrytopierwiastkiślado-
we,awśródnichselenwilości0,001mg/kg
olejuorazjod–0,002–0,003mg/kgoleju.
Nasionadyniiolejsąjednymznajbo-
gatszychnaturalnychźródełselenu.
Wskazania:Olejdyniowy,jakiwysuszone
Farmaceutycznyolejdyniowyotrzymujesię
znasion(pestek)dyni,którezawierajązwy-
kleok.40%tłuszczu.Olejten,tłoczonyna
zimno,mazabarwienieciemnozielonedo
brązowego,przyjemnycharakterystyczny
zapach,orzechopodobnysmakidelikatną
fluorescencję.Tłoczonynaciepłojestciem-
noczerwonyisilniefluoryzuje.Jestolejem
nieschnącym.Częśćzmydlającastanowi
94,5%,aniezmydlająca1,5%.
nasionadyni,zewzględunawysokąza-
wartośćfitosteroli,sąstosowanejakoleki
wspomagająceiprofilaktycznewprzeroście
gruczołukrokowego(antiprostaticum)oraz
whipercholesterolemii.Olejezawierające
dużofitosteroli,głównieolejzpestekzdyni,
zalecasięwprewencjiorazleczeniuprze-
rostuprostatyiutrudnionegooddawania
moczu.Dotakicholejównależą,opróczole-
judyniowego,takżefrakcjelipofilnezkory
śliwyafrykańskiej(CortexPygeiafricanae),
Wolejuzpestekdynijestwysokazawartość
owocówpalmykarłowatejisabalowej(Sa-
kwasówtłuszczowychnienasyconych(78%):
balfructus)orazkorzeniapokrzywy(Radix
wielonienasyconych–wtymlinolowego
Urticae).
(40–56%),orazjednonienasyconych–ole-
inowego(20–35%)ipalmitooleinowego
(0,5%).Kwasynasyconewystępująwoleju
wilości18–23%–główniekwaspalmityno-
wy(6–13%)istearynowy(5–10%).
Działanie:Udowodniono,żefitosteroleza-
wartewtycholejachhamująaktywność
aromatazyi5-·-reduktazy,działająprze-
ciwzapalnieiprzeciwobrzękowo,blokują
wiązaniedihydrotestosteronuzreceptora-
Wczęściniezmydlającej,obokwęglowodo-
miwgruczolekrokowym,wzmagająela-
rów(skwalenu)stwierdzonodośćwysokie
stycznośćgruczołu,obniżającnapięciemię-
stężenie(13%)steroli,wilości1%oleju.
śnigładkich.Dziękitemuoddawanie
Wśródsteroliwnajwiększymstężeniu
moczujestułatwioneizmniejszasięilość
(54–1032Ìg/ml)występują¢7-stigmaste-
moczuzalegającegoorazbolesność.Dodat-
noli¢7,25-stigmastadienol,natomiast
kowoselenzawartywolejuzpestekzdyni
ilośćspinasteroluwynosi150–450Ìg/ml,
działaprzeciwzapalnieiantyoksydacyjnie,
a¢7,22,25-stigmastatrienolu–72–504Ìg/ml.
akwasowilinolenowemuprzypisujesięrolę
Najniższestężeniawykazują¢7-awena-
regulacyjnąwewspółdziałaniumięśni:wy-
sterol(54–280Ìg/ml)orazB-sitosterol
pieraczymoczuzpęcherzaizwieraczycew-
(8–120Ìg/ml).
kimoczowej.
Wolejuzdyniwykazanoobecnośćwita-
Mechanizmydziałaniaprzeciwprostatowe-
min:filochinonu(witaminyK)wilościok.
gofrakcjilipofilnychsurowcówomówiono
112Ìg/100gkarotenoidów(B-karoten,
wczęściIII.
luteina)itokoferoli–3mg/100goleju
