Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
1.Wiadomościpodstawowe
kiemmelioracyjno-geodezyjnym.Książkataswoimpoziomemzaliczałasiędoczołówki
ówczesnegopiśmiennictwaeuropejskiego.
W1631r.powołanowAkademiiKrakowskiejpierwsząwhistoriinauktechnicznych
wPolscekatedręgeodezjipodnazwąKatedraGeometriiPraktycznej.Twórcątejkatedry
byłJanBrożek,zajmującysięnietylkogeodezją,alerównieżmatematykąiastronomią,
profesorirektorakademii.Utworzenietejkatedrystałosięjednymznajdonioślejszych
wydarzeńwhistoriigeodezjipolskiejiotworzyłodrogędotrwającegododziśszkolenia
geodetównapoziomieuniwersyteckim.
PracegeodezyjnewPolscewXVIIiXVIIIw.towykonywaniepomiarówisporzą-
dzaniemapposiadłościziemskich,miast,fortyfikacji,m.in.kopalnisoliwWieliczce.W2.
poł.XVIIIw.wyodrębniłasięgrupazawodowainteligencjitechnicznej—geodeci.Wa-
runkiemwykonywaniategowolnegozawodubyłoposiadanieprzywilejukrólewskiego
„geometryprzysięgłegoJKM”.
NaokreśleniegeodezjiużywanowPolsceróżnychnazw,np.ziemiomiernictwo,geo-
metriapraktycznalubmiernictwo.Wykonawcówpracgeodezyjnychnazywanomierni-
czymialbogeometrami.
Wykładygeodezjiwprowadzonodopierwszejpolskiejwyższejuczelnitechnicznej
w1826r.ByłotowWarszawiewInstytuciePolitechnicznym,przekształconymw1830r.
wpolitechnikę.Obecniestudianakierunkachgeodezyjnychnapoziomieakademickimsą
prowadzonewwielupolskichuczelniach,przedmiotzaśgeodezjaznajdujesięwprogra-
machstudiówwielukierunkówniegeodezyjnychnauczelniachtechnicznychirolniczych,
zajmującychsięprzygotowywaniemabsolwentówdowykonywaniapracmającychzwią-
zekzterenem.
Geodecipolscymająwieleoryginalnychosiągnięćnamiaręświatową.Szczególnie
wyróżnialisięwbudowiekrajowychsiecipunktówgeodezyjnychiwopracowaniachzza-
kresurachunkuwyrównaniaiobliczeńgeodezyjnych.Współcześniemożnawyróżnićdo-
skonałepolskiegeodezyjneikartograficzneprogramykomputerowe,zarównotesłużące
dowykonywaniaprostychobliczeńipracgraficznych,jakitebardziejwyrafinowane
izaawansowane,którewłaściwiejjestnazywaćsystemamitworzeniaobiektowychbaz
danych.
1.2.Podziałygeodezji
Podziałytesązależneodróżnychkryteriów.Zasadniczyjestjednakpodziałnageo-
dezjęwyższąigeodezjęniższą,zwanąrównieżgeodezjąnapłaszczyźnie,miernictwem
lubpoprostugeodezją.
Geodezjawyższazajmujesięwykonywaniempomiarównawielkichobszarach,
zuwzględnieniemwpływukształtuglobuziemskiegoprzyopracowywaniuwyników
pomiarów.Zewzględunanieregularnąbudowęskorupyziemskiejwynikitychpomia-
równależyrozpatrywaćwodniesieniudopewnejpowierzchnizastępczej,zbliżonejpod
względemkształtudorzeczywistejpowierzchnibryłyziemskiej.
Geodezjaniższazajmujesiępomiaraminamałychpowierzchniach,któremożna
przyjąćjakopłaskie.Wynikitychpomiarówrozpatrujesięwodniesieniudopłaszczy-
