Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Postępagrotechniczny
Upowszechnieniesięsystemuczynszowegoprowadziłodozwiększeniagospo-
21
darczejsamodzielnościchłopaorazosłabieniapoddaństwa.Wpłynęłokorzystniena
wzrostwydajnościpracy,ponieważchłopbyłobecniezainteresowanybardziejniż
poprzedniorezultatamiswejpracy.Pouiszczeniubowiemdaninyiczynszureszta
plonówstanowiłajegowłasność,którąmógłswobodniedysponować.Również
iwłaścicieledóbrbylinajczęściejzainteresowaniwoczynszowaniu,gdyżzwiększało
onoichdochody,azwłaszczaprzysparzałoimpożądanychśrodkówfinansowych.
1.3.Postępagrotechniczny
Postępwrolnictwiedokonywałsięzarównowzakresiesystemówupraw,jak
idoskonalenianarzędzirolniczych.Przełomoweznaczeniemiałowprowadzenie
trójpolówki,obokpowszechniedotądstosowanejdwupolówki.
Dwupolówkabyłasystememrolnym,wktórymjednopoleznajdowałosiępod
uprawą,drugienatomiastleżałoodłogiem;trójpolówkanatomiastpolegałanapo-
dzialeuprawnychpólnatrzycorocznieprzemiennedziałki:ozime,jareiugorujące.
Trójpolówkarozwinęłasięwzwiązkuzewzmożonąuprawązbóżozimych,
azwłaszczażyta.Systemtenpociągnąłzasobąbardziejrównomiernyrozkład
robótpolnychwroku.Stosowanonaogół2-krotnąorkęjesiennąpodoziminy
ijednąorkęwiosennąpodzbożajare.Przyczyniałsięteżdoutrzymaniażyzności
gleby(odpoczynekinawożenieprzezwypasanenaugorzebydło).
UpowszechnieniesiętegosystemuwEuropienastąpiłowXII-XIIIw.Wnie-
którychkrajachstosowanogokilkawiekówwcześniej.HKlasyczną”trójpolówkę
najszerzejwprowadzonowAnglii,wzachodnichNiemczechorazweFrancjina
północodLoary.
Dziękiwykorzystaniutejinnowacjizwiększonowydajnośćziemi.Produktyw-
nośćrodzinychłopskiejwzrosłaconajmniejo50%.Ponadtomającdodyspozycji
większyareałgruntówrolnych,wprowadzonodouprawynowerośliny,bogatsze
wskładnikiodżywcze.Powszechnieuprawianogroch,bóbisoczewicęorazwa-
rzywa(rzepę,marchew,cebulęikapustę).Nowościąbyłahodowlakonopiilnu
orazziółfarbiarskich(urzetu,marzannyiszafranu).Przywrócono,popularną
wstarożytności,uprawęwinorośli.Dokonałosięteżswoisteumiędzynarodowienie
upraw;zbasenuśródziemnomorskiego,AzjiiAfrykiprzeniesiononagruntpółnoc-
nejEuropynoweodmianywarzywiowoców.OdArabównauczonosięuprawiać
bawełnę,trzcinęcukrową,owocecytrusowe,anawetryż.Wregionach,wktórych
niemożnabyłosadzićoliwek,zaczętohodowaćrzepak,zktóregotłoczonoolej.
Postępdokonywałsiętakżewhodowli.NaprzykładwSkandynawiihodowla
zwierzątmiaławiększeznaczenieniżuprawaroli.Wciążnajpopularniejszebyło
bydło,owceitrzodachlewna.Rewolucyjnaokazałasięhodowlakoni.Koszt
utrzymaniakonibyłwprawdzieznaczniewyższyniżpozostałychzwierząt,aleich
użytecznośćokazałasiędużowiększa.Wykorzystywanojedocelówwojskowych,
jakośrodektransportu,orazprzypracachpolowych.DziękizastosowaniuwIXw.
