Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
WstĘP
Zainteresowanieedukacją1inaukąjestraczejnietypowedlabadaczyoraz
praktykówstosunkówmiędzynarodowych.Mojaobserwacjaizwiązanaznią
ciekawośćintelektualnawiążąsiębezpośredniozpobytamistudyjnymiwdwóch
znakomitychuczelniachamerykańskich-UniwersytecieColumbiaoraz
UniwersytecieHarvarda.Mającwielkiprzywilejprzebywaniawtakważnych
centrachświatowejnauki,jakimisąNowyJorkiBoston,ipracującnaddok-
toratemnatematpojęcia„potęgi”2wteoriachstosunkówmiędzynarodowych,
zaczęłamsięzastanawiać,jakieznaczeniemadlapaństwniematerialnypotencjał
edukacjiiwiedzy,któregorozkładjestprzecieżwskaliglobalnejsilniezróżnico-
wany.Interesowałamnienietylkomojadyscyplina,wktórejStanyZjednoczone
majądominującąpozycję,lecztakżeinnedziedziny,wtymnaukiścisłeitech-
niczne.Zapoznającsięzliteraturądotyczącąstosunkówmiędzynarodowych,spo-
strzegłam,żezagadnieniawiedzyiumiejętnościludzijakoczynnikówpotencjału
państwsąwniejwzasadzienieobecne,ajeślisiępojawiają,tojedyniewpostaci
krótkichwzmianek,bezszerszegoomówienia,wyjaśnieniaczypróbyanalizy
mechanizmówprzyczynowo-skutkowych.Choćjużwlatachsześćdziesiątych
zwróciłnatouwagęRobertGilpin(1968:445),analizującprzypadkiFrancji,
NiemieciStanówZjednoczonych,odtegoczasuwątekniezostałpodjętywlite-
raturzezdziedzinystosunkówmiędzynarodowych.Uznałam,żejesttoistotna
luka,zarównoodstronyczystoteoretycznej,jakipraktycznej,związanejzwy-
boramipolitycznymiidługoterminowąstrategiąpaństw.Stałosiętopierwotną
inspiracjądlatejpracy,atakżeprzedmiotemmoichstudiówidociekańprzez
sześćostatnichlat.
Wzaproponowanejanaliziedużąwagęprzywiązujędoprocesów,dostrzega-
jączmianęzarównonapoziomiedziałaniapodmiotów(agency),jakistruktur.
1Termin„edukacja”mawtymtekścieszerokieznaczenie,obejmująceoświatęiszkolnictwo
wyższe.
2Odpowiednikangielskiegoterminupowerifrancuskiegopuissaince,któremożnatłumaczyć
jako„potęga”,„siła”,„władza”oraz„mocarstwo”.Kategoriapowermacentralneznaczeniedla
teoriistosunkówmiędzynarodowych.
