Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
sprzedaćakcjenarynkuwtórnyminnemuinwestorowi,którywtensposóbstajesię
akcjonariuszem.
Akcjonariuszstajesięwspółwłaścicielemspółkiakcyjnej.Jeślinp.spółkaakcyjna
wyemitowała1mlnakcji,inwestorzaśkupił20tys.akcji,oznaczato,żejegoudział
wewłasnościspółkiwynosi2%.
Opróczprawawłasności,akcjonariuszpoprzezzakupakcjizwykłychnabywa
równieżkilkainnychpraw:
•prawogłosunawalnymzgromadzeniuakcjonariuszy,
•prawododywidendy,inaczej:prawodoudziałuwzyskachspółki,
•prawopoboru,czyliprawodozakupuakcjinowejemisji,
•prawodoudziałuwmasielikwidacyjnej,
•prawodokontrolizarządzaniaspółką.
Prawogłosunawalnymzgromadzeniuakcjonariuszy.Akcjonariuszesąwłaś-
cicielamispółkiakcyjnejitowłaśnieonipodejmująnajważniejszedecyzjewspółce,
takiejak:wybórRadyNadzorczej,decyzjaowielkościdywidendy,innestrategiczne
decyzje,np.opołączeniuzinnąspółką,czyteżzatwierdzenierocznegosprawozdania
finansowego.PodstawowymorganemwspółcejestWalneZgromadzenieAkcjona-
riuszy(WZA).Posiadaczeakcjizwykłychmająprawogłosunawalnymzgromadzeniu
akcjonariuszy.Każdyakcjonariuszotrzymujetyległosów,ileposiadaakcji.
OpróczWalnegoZgromadzeniaAkcjonariuszypodstawowymiorganamispółki
akcyjnejsą:
•RadaNadzorcza,któranadzorujepracęZarząduspółkiipodejmujedecyzje,
doktórychjestuprawniona,
•Zarządspółki,któryzarządzabieżącądziałalnościąspółki.
Prawododywidendy.Dużaczęśćspółekakcyjnychosiągazyskizeswojejdziałalności.
Sąoneefektemtego,żeprzychodyzdziałalnościspółkisąwyższeodkosztówjejdzia-
łalnościwdanymokresie(zregułyrozważasięokresjednegoroku).Pozapłaceniupodat-
ków,odsetekodzaciągniętychkredytówiinnychzobowiązańspółkadysponujezyskiem
netto.Spółkapodejmujedecyzjęopodzialezyskunettonadwieczęści,którymisą:
•zyskzatrzymany,
•zyskdopodziału,czylidywidenda(dividend).
Zyskzatrzymanypozostajewspółce,powiększaonkapitałwłasnyspółkiistanowi
wtensposóbjednozmożliwychźródełfinansowaniaprzyszłychinwestycji.Zkolei
drugaczęśćjesttozyskdopodziału,zwanydywidendą,któryzostajewypłacony
akcjonariuszom.Posiadaczkażdejakcjiotrzymujepewnąsumę,zwanądywidendą
przypadającąna1akcję(lubpotoczniekrótkodywidendą).
Przykład.Narynkuznajdujesię1mlnakcjispółki.Zaostatnirokspółkaosiąg-
nęłazysknettorówny50mlnzł.Oznaczato,żena1akcjęprzypada50zł.Spółka
zdecydowałasięprzeznaczyć5%zyskunadywidendę.Dywidendawynosizatem2,5
mlnzł,adywidendaprzypadającanajednąakcjęwynosi2,5zł.
Prawodoudziałuwmasielikwidacyjnej.Zdarzasięczasem,żespółkajest
przejmowanaprzezinnąspółkęlubjestogłoszonaupadłośćtejspółki,azatem
32
