Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1–Ogólneproblemyocenytłumaczenia
zwycięzcynaswójjęzyk”(św.Hieronim,2006:124–125).Odpojmowania
tłumaczeniawkategoriachpodbojuidominacjiniedalekojużdopokrew-
nejrzymskiejkoncepcji,wmyślktórejprzekładrywalizujezoryginałem,
dążącdowzbogaceniaswojegojęzykatym,cozaczerpnielubnzagrabi”
zkulturyźródłowej.Celemprzekładustajesięzatemprześcignięcieory-
ginału,któryzostajewtensposóbsprowadzonydorangiźródłainspiracji
dlanowychutworówwjęzykudocelowym(Friedrich,1992:13).
Czyniektórymprzekładomłacińskimudałosięprześcignąć(najczęściej
greckie)oryginałypozostajekwestiąotwartą,zależnąrzeczjasnaodprzyję-
tychkryteriówoceny,pewnejestnatomiastto,żekoncepcjatłumaczenia
jakoinwazjiigrabieży,nadającaprzekładowistatuszwycięzcy–atrudnochyba
ozaszczytniejszemianowkulturzełacińskiej–przetrwaławEuropiezgórą
tysiąclat.Jedenzrenesansowychpoglądównaprzekładgłosił,żeautorpowi-
nienczerpaćzklasykówrzeczypiękneiwartościowe,przenoszącjeswobod-
niedoliteraturywłasnej,cozdaniemniektórychteoretykówsprowadzałosię
wgruncierzeczydonłupienia”lubnokradania”cudzegoutworu(Pieńkos,
2003:53).Łatwosiędomyślić,żenprzystosowaniutakiegoprocederugranice
międzyprzekładem,naśladownictwemautworempierwotnymstawałysię
zupełniepłynne”(Pieńkos,2003:53).Abstrahującodkwestiietycznychzwią-
zanychzautorstwem(którewminionychepokachrozpatrywanozgołaina-
czejniżdziś),można–przynajmniejwteorii–twierdzić,żeskorojakieśdzieło
(przekład?)wskutektrudówautora(tłumacza?)skupiawsobieto,cowin-
nychutworachnajlepsze,tymsamymmusijeprzewyższać.
PRZEKŁADDOSKONAŁY
Wydajesię,żeproceselewacjistatusuprzekładuwzględemoryginału,
zapoczątkowanywokresieimperiumrzymskiego,trwałwielestuleci,cze-
musprzyjaładominującapozycjajęzykałacińskiegowśredniowiecznej
Europie,jednakżekulminacjętejtendencjiprzyniósłchybadopieroDe-
kretowydaniuikorzystaniuzKsiągświętychogłoszonynasoborzetrydenc-
kim(1546–1563)wnastępującymbrzmieniu:
ŚwiętySobór(…)postanawiaiwyjaśnia,bytosamostareirozpowszechnionewyda-
nie,którezdobyłosobieuznanieprzezwielowiekoweużywaniewsamymKościele,było
uważanezaautentycznewpublicznymnauczaniu,dysputach,kazaniachiwykładach,
iżebyniktnieodważyłsięaninieśmiałodrzucaćgopodjakimkolwiekpretekstem
1
.
1
Tłum.ks.E.Sztafrowski.
