Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
głosem,że„upadkuimperiumsowieckiegooczekujemywpoczątkachXXIwie-
WładysławBartoszewskijestfenomenemogólnoeuropejskim.Nigdy
niezapomnęmojegopierwszegospotkaniaznim.W1979roku,
wzatłoczonejwarszawskiejrestauracji,oznajmiłmipodniesionym
ku”.Biorącpoduwagęmiejsce,zktóregowłaśnieprzyjechałem–Niemiecką
RepublikęDemokratyczną–samowspominanieotym,ajużnapewnogłośno,
byłozjawiskiemdośćosobliwymiimponującym.Icodoterminupomyliłsię
tylkoodziesięćlat.
Niniejszaksiążkastanowiświadectwoważnejczęściżyciaipracyjednego
zwielkichwspółczesnychobywateliEuropyŚrodkowej.Jestświadectwemtego,
conajgorszewhistoriiNiemieciczegoautordoświadczyłnawłasnejskórze,
ledwieuchodzączżyciem.Jestjednakzarazemświadectwem–bardzoporu-
szającym–tego,conajlepsze.Niełatwoznaleźćwdziejachprzykładypodob-
nieobciążonych,zatrutychinaznaczonychkrwiąrelacjidwóchnarodów,jak
stosunkipomiędzyPolakamiaNiemcami;lecztakżeniewielenarodówmimo
taktrudnegopunktuwyjściazdołałoosiągnąćrówniewyjątkowypoziomnowej
normalności–nowejnormalności,którazperspektywyhistorycznejzdajesię
wręcznienormalna.Jestto,wszerokimrozumieniu,wynikiempracyminionych
czterdziestulat,szczególniezaśostatniegodwudziestolecia.
Niewieleosóbwniosłoturównieistotnywkład,intelektualnyipolityczny,co
WładysławBartoszewski.TrzymaciePaństwowrękachwyjątkowądokumenta-
cjęwyjątkowychstosunkówautorstwawyjątkowegoczłowieka.
TimothyGartonAsh
Oxford,kwiecień2011
