Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
SampomysłpołączeniazawartościdwuksiążekLiteraturypol-
skiejwlatach1939–1989(1993)iLiteraturypolskiejwlatach1986–
–1995(1996,1997)nieusprawiedliwiałbydostatecznieobecnego
przedsięwzięcia.Nawetokazjadopełnieniaprzegląduoostatnielata
niebyłabywystarczającympowodem.Ważniejszadlaautorastała
siępotrzebadokonaniaróżnegotypuprzesunięćiweryfikacji.Wlite-
raturzepo1989rokuzmieniłosięwiele.Choćciągleniejasnesą
kierunkidalszegojejrozwoju,nawetsambytwydajesięniekiedynie-
pewny,zagrożony,toprzecieżspojrzeniewsteczuznaćtrzebazako-
niecznedlazrozumieniateraźniejszości.Czyrzeczywiściewkraczamy
wkulturzewfazęfibezhistorii”,zerwaniaztradycją,unieważnienia
wszelkichhierarchiiestetycznych,zrównaniawartościprezentowa-
nychwobiegupopularnymiwysokoartystycznym,likwidacjizwiąz-
kówprzyczynowo-skutkowychmiędzyfaktami?Czyjesttak,żejuż
niemożemywidziećświatawcałości,atylkowefragmentachnatyle
osobnych,autonomicznychirównoważnych,żeichsumaniepoddaje
siężadnymracjonalnymporządkom?Mamygotowemagicznezaklę-
cie:postmodernizm.Nadjegozdefiniowaniembiedząsięfilozofowie,
historycysztukiikultury,literaturoznawcy.Wiadomotylko,żepost-
modernizmjestpewnymstanemświadomościspołecznej,globalnym,
obserwowanymwwielukrajach,wAmeryceiwEuropie.Alejużźródła
społecznebywająróżne.Jeśliuznaćgozapochodnąprzemiancywili-
zacyjnych,totalnejkomercjalizacjikultury,tonaszahistoriaostat-
nichlatsiedemdziesięciuwydajesięjawnymzaprzeczeniemtakiego
wytłumaczenia.Opóźnieniacywilizacyjnespowodowaneprzezwiel-
kątotalitarnąutopięiinnefunkcjesamejkulturywtamtymczasie,
bowniejzapisałysięnietylkoświadectwajejuległościigłębokich
deformacji,aletakże–amożeprzedewszystkim–mechanizmysa-
moobrony,narzucająkoniecznośćanalizyosobnej,przecząprostym
wyjaśnieniom.Oworozkawałkowanieświata,niemożliwośćstworze-
niajegocałościowegoobrazu,zespołumitóworganizującychświado-
7
