Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Cechącharakterystycznąwspółczesnejgospodarkiświatowejjestpogłębiającysięprocesjejglobalizacji,któryoznaczawzrostpowiązań
gospodarczychpomiędzykrajami,ichregionalnymiugrupowaniamiorazposzczególnymiprzedsiębiorstwami.Globalizacjaprowadzi
doistotnychzmianwfunkcjonowaniugospodarkiświatowej,którastajesięsystememzintegrowanychrynkówtowarowych,usługowych
ifinansowychorazsieciąpowiązańinwestycyjnych,produkcyjnychczytechnologicznych.Procesglobalizacjimaszereguwarunkowań,
przejawówikonsekwencji.Stwarzadlaprzedsiębiorstwokreśloneszanseijednocześnieistotnewyzwania.
Postępującaliberalizacjahandlumiędzynarodowegoiprzepływukapitału,rozwójnowychtechnikinformatycznychorazśrodków
transportustworzyłypodstawydorozwojumiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstw.Poszukiwanieiwybórstrategiiekspansjinależy
donajistotniejszychrozstrzygnięćstrategicznychprzedsiębiorstwa.Koncepcjastrategiiumiędzynarodowieniazawiera:sformułowanie
celówumiędzynarodowieniaprzedsiębiorstwa,analizęuwarunkowańmiędzynarodowegootoczeniaorazsytuacjiwewnętrznejfirmy
isformułowanietreścistrategii.Treśćstrategiinapoziomieprzedsiębiorstwaistrategicznychjednostekbiznesuobejmujem.in.wybór
strategicznejorientacjiistrategiirozwoju,wybórrynkuekspansji,strategiiwejścianarynekzagraniczny,czyteżstrategiikonkurencji.
Dynamiczneotoczenieprzedsiębiorstwwskalimiędzynarodowej,ukształtowaneprzeznasilającesięipogłębiająceprocesyglobalizacji,
skłaniająprzedsiębiorstwadozmianidostosowaniaichstrategiimiędzynarodowejekspansji.Głównymcelemopracowaniajestanaliza
procesumiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstwwwarunkachglobalizacji,tj.wskazaniemotywówmiędzynarodowejekspansji
przedsiębiorstw,kierunkóworazformwejścianarynkizagraniczneoraztendencjiwtymzakresie.
Dlaosiągnięciazamierzonychcelówpracykoniecznebyłopostawienienastępującychpytańbadawczych:
Jakąrolęodgrywaprocesglobalizacjiwrozwojuwspółczesnejgospodarkiświatowejiwumiędzynarodowieniuprzedsiębiorstw?
Jakajestrolakorporacjitransnarodowychwprocesieglobalizacji?
Jakiemotywyskłaniająprzedsiębiorstwadomiędzynarodowejekspansji?
Jakiemożnawskazaćmodelemiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstw?
Jakiesąkryteriaimetodywyborugeograficznychkierunkówumiędzynarodowieniaprzedsiębiorstw?
Jakiesąprzesłankiwyborustrategiiwejścianarynkizagraniczne?
Jakiesątendencjeodnośniedokierunkówmiędzynarodowejekspansjiorazformwejścianarynkizagraniczne?
Podstawątaksformułowanegoceluiproblemubadawczegojesthipotezabadawcza,któramówi,żezmianyzachodzące
wogólnoświatowymotoczeniuskłaniająprzedsiębiorstwadoprzemianidostosowańwichmiędzynarodowejekspansji,umożliwiając
imtrwałyrozwój.Znajdująoneodzwierciedleniewewolucjimotywów,kierunkówiformichzaangażowania.Ekspansjanarynki
zagranicznestanowistrategicznąpodstawędlatworzeniawartościdodanejidługofalowegoutrwalaniaprzewagikonkurencyjnej.
Motywypodjęciamiędzynarodowejekspansjisązależneoddwóchgrupzmiennych:uwarunkowańzewnętrznychorazwewnętrznych
przedsiębiorstwairealizowanychstrategii.Wewspółczesnejzłożonejgospodarceopartejnawiedzycorazczęściejmotywami
internacjonalizacjijestposzukiwaniezaawansowanychzdolnościtechnologicznych,atakżeumiejętnościwzakresieorganizacji
izarządzania.Strategiazagranicznejekspansjiprzedsiębiorstwdotyczytakżewykorzystaniaróżnychformzaangażowania,tj.eksportu,
inwestycjibezpośrednich,czyformniekapitałowychwceluosiągnięcialubumocnieniapozycjikonkurencyjnejnaposzczególnychrynkach
zagranicznychlubwskaliglobalnej.Poszczególnestrategiewejścianarynkizagranicznewiążąsięzróżnymstopniemzaangażowania
kapitałuzagranicą,realizowaniaprocesuzarządzania,atakżeryzyka,kontroliimożliwymdoosiągnięciazyskiem.
Wśródróżnychformrywalizacjiizachowańprzedsiębiorstwnarynkumiędzynarodowymiglobalnymcorazwiększegoznaczenianabiera
kooperacjaniekapitałowa.Licznestudiateoretyczne,atakżeprzykładypraktykibiznesumiędzynarodowegodowodząrosnącego
zainteresowaniakooperacyjnymistrategiamiekspansji.Wobecnychwarunkachtechniczno-ekonomicznych,dlaumocnieniaglobalnej
konkurencyjnościiefektywnościwprzedsiębiorstwach,azwłaszczawkorporacjachtransnarodowych,następujefragmentaryzacja
idelokalizacjaróżnychfunkcjidokrajówonajlepszychwarunkachdziałalności,anastępnieintegrowanieikoordynowanierozproszonych
działańwramachglobalnychsystemówkorporacyjnych.Zmianieulegająteżkierunkizagranicznejekspansjiichoćwciążdominująkraje
Triady1,tojednakzaczynawzrastaćrolakrajówrozwijającychsię.Naprzestrzenilatznaczniesięrozszerzyłprzedmiotdziałalności
przedsiębiorstw,którecorazczęściejangażująsięwdziałalnośćusługową.
Zarysowanetendencjestałysiępodstawąprzyjętychwpracyhipotezszczegółowych:
1.
Wykształceniesięnowychwarunkówotoczeniaidalszepogłębianiesięprocesówglobalizacjiskłaniaprzedsiębiorstwa
dowypracowanianowychregułpozwalającychskuteczniekonkurowaćnarynkachzagranicznych.
2.
Korporacjetransnarodowesąkluczowymipodmiotamiprocesuglobalizacji,któreposzukujątakiejlokalizacjiwskalimiędzynarodowej
poszczególnychprocesówwramachłańcuchawartości,abykonfiguracjatychprocesówzapewniałaimnajwyższąwartośćdodaną.
3.
Wnowychuwarunkowaniachwprocesiemiędzynarodowejekspansjirośnierolamotywówstrategicznych,nawiązujących
dodługofalowychcelówprzedsiębiorstw,tj.podniesieniaiutrzymaniaprzewagikonkurencyjnej.
4.
Rozwójgospodarkiopartejnawiedzyimplikujerosnąceznaczenieuzyskania–poprzezekspansjęnarynkizagraniczne–dostępu
dozdolnościtechnologicznych,atakżeumiejętnościwzakresieorganizacjiizarządzania.
5.
Uppsalskimodelmiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstwwciążjestaktualny,jednakwzrastarola„urodzonychglobalistów”oraz
sieciowegomodeluorganizowaniaikoordynowaniadziałalnościgospodarczej,któryumożliwiaobniżaniekosztówoperacyjnychoraz
pomnażaniewiedzy.
6.
KierunkiposzukiwańlokalizacyjnychprzedsiębiorstwskupiająsięgłównienakrajachTriady,jednakobserwujesięciągływzrost
znaczeniakrajówrozwijającychsię.
7.
Wśródstrategiiwejścianarynkizagranicznedominujeeksportiinwestycjebezpośrednie,jednakwidocznejestcorazwiększe
znaczeniekooperacjiniekapitałowej,wszczególnościprodukcjikontraktowejioffshoringuusług.
Należypodkreślić,iżsposóbprowadzeniaanalizyorazinterpretacjiwynikówwniniejszymopracowaniupoleganapołączeniu
iwzajemnympowiązaniuprocesów,zjawiskidziałańnapoziomieprzedsiębiorstw,sektorówigospodarkiświatowej.Opracowanie
mawzwiązkuztymcharakterwielowymiarowy,atakżeinterdyscyplinarny,nawiązujebowiemnietylkodozarządzania
międzynarodowego,czystrategicznego,aletakżeekonomiiimiędzynarodowychstosunkówgospodarczych.
Książkazawieraprzedewszystkimrozważaniateoretyczne,aletakżeempiryczne.Woparciuostudialiteraturypolskiej,atakże
obcojęzycznej–głównieniemieckiejiangielskiej,orazdostępnychraportówiopracowańnaukowych,usystematyzowanoipogłębiono
teoretycznekoncepcjemiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstw.Wbadaniachpoznawczychdotyczącychformikierunków
międzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstwwykorzystanowtórneźródłainformacji,publikowaneprzezKonferencjęNarodów
Zjednoczonychds.HandluiRozwoju–UNCTADorazŚwiatowąOrganizacjęHandlu–WTO,orazliczneraportyistatystykipublikowane
przezorganizacjekrajoweimiędzynarodowe.
Wpolskiejliteraturzenaukowejmożnaznaleźćwielebardzointeresującychpublikacjidotyczącychprocesuinternacjonalizacji
iglobalizacjigospodarkiorazprzedsiębiorstw.Biorącpoduwagędużąliczbęopracowańpoświęconychprocesowiinternacjonalizacji
iglobalizacji,któreporuszająróżneaspektytejproblematyki,niezbędnabyłaichkrytycznaanaliza,abyzachowaćspójnośćilogikę
wywodu.Wartozwrócićuwagę,żesamaselekcjamateriałówiwykorzystywanychźródełbyładużymwyzwaniembadawczym.
Kompleksowepodejściedoproblematykianalizyprocesumiędzynarodowejekspansjiprzedsiębiorstwodzwierciedlastrukturapracy,
któraskładasięzsześciurozdziałów.Rozważaniaprzedstawionewkolejnychrozdziałachksiążkinawiązujądosekwencjidecyzji
przedsiębiorstwawprocesiemiędzynarodowejekspansji.Omówionouwarunkowaniawspółczesnegootoczeniaglobalnegooraz
poszczególnychrynkówzagranicznych,którewzestawieniuzzasobamiprzedsiębiorstwadecydująozagranicznejekspansji,jejkierunkach,
atakżestrategiachwejścianarynkizagraniczne.
Wrozdzialepierwszymprzedmiotemdyskusjijestprocesglobalizacjijakokontekstdziałalnościwspółczesnychprzedsiębiorstw.
Przedstawionezostałydefinicjeglobalizacjiorazczynnikikształtującetenproces.Natymtleomówionopojęcieprzedsiębiorstwa
