Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoretycznemodeleprocesówprzetwarzaniatwarzy
25
znanietożsamościokreślonejosobyniezależnieodpojawiającychsięchwilowo
zmianwułożeniuposzczególnychelementówtwarzy,gdyosoba,naktórąpatrzy-
my,komunikujenamswójstanemocjonalnypoprzezekspresjęmimiczną.Zkolei
umożliwiatoidentyfikacjękonkretnegostanuemocjonalnego(np.radości)uczę-
storóżnychosób,którychtwarzposiadaodmiennecechyindywidualne.Podob-
nasytuacjazachodziwodniesieniudoprocesówuwikłanychwrozpoznawanie
tożsamościorazprocesówumożliwiającychidentyfikacjęruchówust,związanych
znadawaniemkomunikatówwerbalnych.Wrezultacie,niezależnieodindywidu-
alnejbudowyposzczególnychtwarzyróżnychosób,możliwejestokreślenie,jaka
zmianawułożeniuustmamiejscewdanymmomencie,cowspomagaodczyty-
waniemowy.
BruceiYoungpodkreślają,iżwprzypadkukażdejzfazprzetwarzaniatwarzy
możliwejestwyróżnieniespecyficznychefektóweksperymentalnych.Przykłado-
wo,różnicamiędzyetapemwstępnejanalizyobrazuorazetapemanalizystruk-
turalnejjestwiązanazdwomarodzajamiinformacjiuzyskiwanejwprzypadku
każdegoznich.BruceiYoungokreślająjemianemkodów,przyczymdlaetapu
wstępnejanalizyobrazuużywająterminukodobrazowy(pictorialcode),nato-
miastetapanalizystrukturalnejskutkujeuzyskaniemdanychokreślanychjako
kodstrukturalny(structuralcode).Różnicamiędzytymidwomarodzajamiin-
formacjimożebyćzobrazowanaempirycznie.Okazujesię,żepoziomwykonania
zadania,polegającegonazapamiętywaniutwarzyosóbnieznanychbadanemu,za-
leżyodsposobuprezentacjibodźcówwfazieuczeniaorazfazietestowej.Poziom
tenjestwyraźnieniższy,jeślidwazdjęcia,przedstawiającetęsamąosobę,różnią
siękątem,podjakimfotografiazostaławykonana,orazrodzajemprezentowanej
ekspresji,wporównaniuzwarunkami,wktórychzastosowanowobuczęściach
badaniatesamezdjęcia(Bruce,1982).Cociekawe,mniejszeproblemyobserwo-
wano,jeślizmianieulegałatylkojednazkluczowychcharakterystykzdjęcia(pro-
fillubekspresja).Podobnywynikmożnarównieżzaobserwowaćdlatwarzyosób
znanychbadanemu.
NatejpodstawieBruceiYoungzakładają,iżkodstrukturalnystanowiabstrak-
cyjnareprezentacjarelacjipomiędzyelementamitwarzy,któramożebyćwyko-
rzystywanaprzyrozpoznawaniutwarzyniezależnieodsposobu,wjakijestona
przedstawiana.WskazująprzytymnawynikibadańgrupyPerretta(Perrett,Rolls
iCaan,1982;Perrettiin.,1984;1985),wktórychuzyskanodanesugerująceist-
nieniewobrębiekoryskroniowejmakakówneuronówwrażliwychnatożsamość
twarzy.Coważne,częśćztychneuronówreagowałaróżnienatęsamątwarz,co
byłozwiązanezodmiennymsposobemekspozycjitwarzy(zmianaprofilu).Inna
jednakgrupakomórekwykazywałabardzopodobnewzorcepobudzenianieza-
leżnieodtego,jakdanatwarzbyłaprezentowana.
BruceiYoungtwierdzilirównież,iżtenrodzajkodówdlatwarzydobrzenam
znanychorazcałkowicienieznanychfunkcjonujewróżnysposób.Wprzypadku
twarzydobrzenamznanychmożemypodaćwieleinformacjiotejosobie,wtym
