Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NIERÓWNOŚCISPOŁECZNE-WPROWADZENIE
Ospołecznychkonsekwencjachnierównościspołecznychpisałrównież
niecopóźniejnajsłynniejszyuczeńPlatona:
Faktrównościmajątkuuobywateliprzedstawianiewątpliwiepewnekorzyściprzez
to,żeniesąonitakskłonnidozamieszekwewnętrznych,ale,prawdępowiedziaw-
szy,sąonewcaleniewielkie.Ludziewybitniejsimogąsiębowiemoburzać,żerów-
nośćtakajestponiżejichgodności,stądteżczęsto,jakpokazujedoświadczenie,
zrywająsiędopowstańizaburzeń.Niezależnieodtego,ludziewswejnikczem-
nościsąniedonasycenia,toteżpoczątkowowystarczająimtylkodwuobolowe
zasiłki,agdytejużwejdąwzwyczaj,coraztowięcejżądają,ażwreszciemiary
nieznają.Brakmiaryjestbowiemcechąprzyrodzonążądzy,wktórejzaspokojeniu
streszczasiężyciewieluludzi(Arystoteles2004:59).
Równieżtencytatbrzmicałkiemwspółcześniewkontekściewieludzi-
siejszychsporów.Akceptującprzyrodzonycharakterpodziałówspołecznych,
Arystotelesnieprzywiązywałzbytdużegoznaczeniadoskalinierówności
społecznych.Jedyneniebezpieczeństwojakiedostrzegałpolegałonapo-
tencjalnychniepokojachzagrażającychładowispołecznemu.Zkoleitezy
onprzyrodzonejżądzy”,któraniepozwalazaspokoićsięubogim,brzmiąpo-
dobniedoargumentówprzeciwnikówpaństwaopiekuńczego,wysuwanym
przeciwodbiorcomświadczeńsocjalnychiichnprzywilejom”,budzącym
wnichnpostawęroszczeniową”.Wartorównieżwspomnieć,żeArystoteles
rozróżniałsprawiedliwośćwsensieszerszym-cnotę,którąkażdypowinien
wykazywaćwrelacjachzinnymi,iwsensiewęższym-rozdzielcząiwyrów-
nawczą,realizowanąprzezpaństwopoprzezrozdzielaniedóbrizaszczytów
(Ziobrowski2008:115).
Jakwidać,kwestianierównościjużwstarożytnościbyłaistotnymelemen-
temrozważańfilozoficznych,zarównotychdotyczącychkwestiimoralnych,
jakitychdotykającychkwestiiporządkuspołecznegoisposobudystrybucji
dóbrwspołeczeństwie.
1.1.Typydystrybucjiazasadarówności
Dystrybucjadóbrwspołeczeństwiestanowipodstawęróżnicowaniasię
społeczeństwa.Zasadydotyczącesposobudokonywaniategopodziałudefiniu-
jesięwedleróżnychkryteriów.Złożonakonstrukcjaświataspołecznegoifakt
niesprawiedliwejdystrybucjizdolności,azatemzasługimożliwości,powodu-
je,żerealizacjaprostejzasadyegalitarnejnkażdemuporówno”niejestmożli-
wa.Stądpotrzebauwzględnianiawielukryteriówprzyrealizacjipodziałudóbr.
JakpisząJean-PaulFitoussiiPierreRosanvallon:
Równośćniejest,oczywiście,jakimśstanemrzeczy,leczprogramem,zasadąor-
ganizacjistrukturyzującąprzyszłośćokreślonegospołeczeństwa.Pojęciarówności
17
