Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NIERÓWNOŚCISPOŁECZNE-WPROWADZENIE
niesprawiedliwejdystrybucjipewnychdóbr,alemożeteżbyćopartyone-
gatywnąocenęogólnospołecznychkonsekwencjiichistnienia-nieufności,
anomii,apatiiibiernościspołecznej.Możebyćrównieżmotywowanyoba-
wągrupyuprzywilejowanejprzedniebezpieczeństwemzmianykorzystnego
statusquowwynikudziałańgrupupośledzonych,któremogąsiępojawić
wmomencie,gdyskalanierównościzagrozidelegitymizacjąstruktury(Miller
2000;White2008:30-31).MichaelWalzer(2006)przyznaje,żeźródłemta-
kiegosprzeciwujestzakwestionowanieskalinierówności,atakżebędącejich
efektemrelacjidominacjiwspołeczeństwie:
Toniesamfaktistnieniabogatychibiednychrodzipolitykęegalitarystyczną,lecz
fakt,żebogacinwyzyskująbiednych”,skazująichnaubóstwo,rządząichuniżo-
nymzachowaniem.Podobnie,toniesamoistnieniearystokracjiipospólstwalub
urzędnikówizwykłychobywateli(izpewnościąniesamoistnienierasczypłci)
rodziszerokieżądaniezniesieniaróżnicspołecznychipolitycznych;powodemtego
żądaniajestto,coarystokraciwyrządzająprostymludziom,to,courzędnicywy-
rządzajązwykłymobywatelom,to,coludzieposiadającywładzęwyrządzajątym,
którzysąjejpozbawieni(Walzer2006:11).
Walzerprzyznaje,żeźródłemżądańegalitarnych,jaktwierdząichprze-
ciwnicy,bywazawiśćiuraza,jednakostatecznymcelemjestwyeliminowa-
nieprzyczynzawiściiurazyprzezuwolnieniespołeczeństwaodrelacjipano-
wania.Krytycznąkwestiąjesttutajzagadnienierelacjipomiędzydominacją
adeklaratywnierealizowanąwspołeczeństwieisystemieprawnymzasadą
sprawiedliwościlubrównościformalnej.MaxSchelerzwracauwagęnadra-
matycznekonsekwencjedlaspołeczeństwa,wktórymwłaśnietedwaelemen-
tyzesobąniewspółgrają:
Największyładunekresentymentutkwiwięcnieuchronniewtakimspołeczeń-
stwie,wktórym(ś)względnarównośćprawpolitycznychipozostałychprawlub
oficjalnieuznanaformalnarównośćspołecznaidąwparzezogromnymzróżnico-
waniemwzakresiefaktycznejwładzy,faktycznegoposiadaniaifaktycznegowy-
kształcenia,wspołeczeństwie,wktórymkażdynmaprawo”równaćsięzkażdym,
amimotonfaktyczniezrównaćsięniemoże”(Scheler1977:41).
1.3.Równośćprosta
Wreżimierównościprostejkażdyobywatelmatylesamopieniędzy,
awszystkiedobrasąwystawionenasprzedaż.Utrzymanietakiegostatusquo
musiałobysięwiązaćześcisłymmonopolem,zwładzą,którawsytuacji,gdy
poprzezwolnąwymianędóbripieniędzytworząsięnierówności,zapew-
niapowrótdosytuacjiwyjściowej.Wprzypadkubrakumonopolu,pieniądz
zaczynamiećznaczeniedominujące.Walzerwskazujetuprzykładsystemu
21
