Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NIERÓWNOŚCISPOŁECZNEWIDEOLOGIACHPOLITYCZNYCHIREFLEKSJISOCJOLOGICZNEJ
edukacji,wktórymdziękirywalizacjimiędzyuczniamiistudentami,takie
dobrajaktalentczywychowaniewyniesionezdomustająsiędominujące,de-
cydująosukcesieedukacyjnym.Tenzkoleiznówzostajezmonopolizowany
przezpewnąngrupęutalentowanych”,dbającychnastępnieoswojeinteresy,
uznając,żemająpraworównieżdopriorytetowegodostępudopozostałych
dóbr,pozasystememedukacji.Wtensposóbpowstajemerytokracjarodząca
kolejnenierówności,zaś:nreżimrównościzłożonejjestprzeciwieństwemty-
ranii.Porządektenustanawiatakąsiećwzajemnychzależności,którywyklu-
czapanowanie.Wkategoriachformalnychrównośćzłożonaznaczy,żestatus
żadnegoobywatelawjednejsferzeczyteżzuwaginajednodobrospołeczne
niemożebyćobniżonyprzezjegostatuswinnejsferze,zuwaginainnedo-
bro”(Walzer2007:36-37).Walzerdefiniujenzasadędystrybucyjną”,wywo-
dzącjejpochodzeniejużodBlaise’aPascalaiKarolaMarksa:nŻadnedobro
społecznexniepowinnoprzypadaćmężczyznomikobietomposiadającym
pewneinnedobrospołeczneyjedyniedlatego,żeposiadająy,anibezwzglę-
dunaspołeczneznaczeniedobrax”(ibidem:45).
1.4.Przyrodzonycharakternierówności
WcytowanychnawstępiefragmentachpismPlatonaiArystotelesawy-
raźniewidaćobecnośćideiwładzynaturalnej,awięcnaturalnychiprzyro-
dzonychnierówności,któreskazująpewnesegmentyspołeczeństwanalos
niewolników,poddanych,podczasgdyinnepredestynujądoroliwojowników
bądźwładców.
Przezwiekitenelitystycznypunktwidzeniadominowałwewszelkiej
refleksjidotyczącejnierównościwcywilizacjizachodniej.Natejpodstawie
konstruowanabyłarzeczywistośćspołecznaiwładzapolityczna.Nieliczne
próbyzakwestionowaniategoporządku,czytonagruncieintelektualnym,czy
wpraktycepolitycznej,niezdobywałyuznania.Przykłademzakwestionowa-
niategoporządkusąnp.poglądybrytyjskichlewellerów(levellers)wokresie
wojendomowychXVIIwieku.WhitecytujeJohnaLilburne’a,piszącego,że
nludziesąznaturyrówniipodobniemasięsytuacja,jeślichodziopotęgę,
władzę,honorimajestat-żadenznichniema(odnaturydanej)jakiejkol-
wiekwładzy,jedennadalboponadinnym”iJohnaMiltona:nwszyscyludzie
urodzilisięznaturywolni,napodobieństwoiobrazBoga,ibyli,poprzez
przywilejeponadwszystkimiinnymiistotami,urodzenidotegobyrządzić,
aniebyćposłusznymi”(White2008:51).
Obajcytowanipostulowaliideerównościpolitycznej,aprzynajmniej
kwestionowalinprzyrodzony”charakterwładzyidominacjipewnychgrup
22
jednostek.Biednyniepowinienbyćcałkiempozbawionyprawpolitycznych
