Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tylkokonsekwentnynihilista.Wczęścidrugiej,rekonstruującdyskusjęVattima
zRortym,chcępokazaćproblematycznystatusjednegozpodstawowychpojęć,
jakimiposługujesięantropologia,mianowiciepojęciainności.
Bez-mysłantropologiiidziedzictwoKartezjusza.Przyczynek
dokrytykirozumuantropologicznego
Oilemiwiadomo,Heideggerniepoświęciłantropologiijakiejśosobnejrozpra-
wy,leczjegouwaginatemattejdyscypliny,rozsianewróżnychdziełach-od
Byciaiczasupopracepóźniejsze,takiejakksiążkaoNietzschem,Czasświato-
obrazu,PrzezwyciężeniemetafzykiczyPrzyczynkidoflozofi-pozwalajądo-
strzecciągłośćikonsekwencjęwHeideggerowskimwidzeniuantropologii.Choć
uwagitezazwyczajkrótkieipojawiająsięprzyokazjiomawianiainnychprob-
lemówalbosprawiająniekiedywrażenieobserwacjirzuconychmimochodem
lubzawartychwprzypisie7,nieznaczyto,żeHeideggerantropologięlekceważył;
wprostprzeciwnie,refleksjanadniąstanowiłaistotnyfragmentjegokrytykino-
woczesnościimetafizycznegodziedzictwa.
RozważaniaHeideggeranatematantropologiitoswoistagenealogiatejdy-
scypliny,którejrysemnajistotniejszymjestjejsilnakontekstualizacja.Filozofa
nieinteresująprzytymkontekstyhistoryczne,politycznebądźspołeczneczy-
li,np.dziejoweokolicznościpowstaniaantropologii,jejstatusinstytucjonalny
lubteżzwiązekzkolonialnąekspansjąpaństwnowoczesnych.Antropologia
jest,wedługHeideggera,częściąwielkiegolozoficznegoprojektunowożytno-
ści,któregokorzenietkwiąwstarożytności,aktóregomomentemkulminacyj-
nymjestmyślKartezjusza.Takszerokoizrozmachemzakrojonaperspekty-
watłumaczyfakt,żerozważaniaHeideggeramającharakterdośćogólny-nie
dookreślaon,jakąkonkretnieodmianęantropologiimanamyśli,leczwyraża
sięnajczęściejoantropologiiwsposóbogólnyjakoodyscyplinie,która,choć
zmieniaswąpostaćorazprzybieraróżnekonkretneiszczegółowewcieleniahi-
storyczne,zachowujejednakswojerysypodstawoweniezależnieodtego,jaką
-byprzywołaćefektownesformułowaniesamegoHeideggera-nosiaktualnie
nfryzurę”:noświeceniowo-moralną,psychologiczno-przyrodoznawczą,huma-
nistyczno-personalistyczną,chrześcijańskączypolityczno-narodową”8.Filozofa
interesujewięccoś,comożnabynazwaćantropologicznymsposobemmyślenia,
lubteżantropologicznąwykładniąświata,człowieka,atakżekultury.Właśnieto
genealogiczne(wznaczeniuNietzscheańskim)ujęcieantropologiinajmocniej,
7TakjestwprzypadkuszkicuCzasświatoobrazu,gdzieHeideggerpoświęcaantropologii
obszernyprzypis4.
8Zob.M.Heidegger,Przyczynkidoflozofi(zwydarzania),przeł.B.BaraniJ.Mizera,
Kraków1996,s.130.
15