Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
CzęśćI.Teoriewychowania
konceptualnych.Konstruowanewtensposbteorieniepozostająwżadnym
stosunkudorzeczywistości,niebadająjejaniteżnieingerująwjejprocesy
2
.
Badaniastosowanepodejmowanezmyśouzyskaniuodpowiedzina
określonepytaniatypupraktycznego.Pozwalająnamnapoznawanienowych
faktwlubnaodkrywanienowegospojrzeniananie,nowejperspektywy.Wich
efekciepowstająalboteorienormatywne,alboteorieoptymalizacyjne.Teorie
normatywneniepojawiająsięwwynikuprowadzeniabadańempirycznych,
gromadzeniafaktw,choćmogąznichkorzystać,aleformułujązapomocąmetody
logicznejdedukcjizbirzałożinorm,ktremająnaceluorganizowanie
wsposbzgodnyznimidziałańpraktycznych.Chcączatemosiągnąćpostulowany
stanrzeczy,przyjmująnajczęściejzfilozofiilubinnychnaukspołecznych
zbirdającychsięuzasadnićzałoż(dyrektyw)izachęcajądouruchamiania
działań,ktrewświetletychprzesłanekprowadzićlogiczniedooczekiwanego
efektu.
Natomiastteoriewyrosłezempiriirozwiązująproblemybadawczewyłącznie
nadrodzegromadzeniadanych,ktrepoddaneanalizierachunkowej.Te,ktre
nastawionenabadaniapodstawowe,określanemianemteoriieksplikacyjnych.
Ichistotąjestposzukiwanieuoglnieńpozwalającychwyjaśniaćcorazszersze
zakresyzdarzeńlubsądwonich.Dziękitymbadaniomodkrywamyzależności
dotycząceprzebieguirealizacjiokreślonychprocesw.Efektemtychbadań
powinnobyćdojściedotwierdzeńocorazwiększymstopniuoglności.Niemuszą
onemiećbezpośredniegozastosowaniawpraktyce.Empirycznebadaniastosowane
podejmowanezintencjądostarczeniainformacjiużytecznychwkonkretnej
działalności.Prowadząonedopowstaniateoriioptymalizacyjnychczyprak-
seologicznych,określając,jakiewarunkiniezbędnedowystąpieniapostulowanego
stanurzeczy.Badaczweryfikujeempirycznieosiągalnośćdanychcelw,poszukując
bardziejefektywnychmetododdziaływaniawrzeczywistościspołecznej
3
.
1.2.Naukowaipotocznateoriawychowania
Teoriawychowaniajestniezaksjomatyzowaną,jednązpodstawowychsubdyscyplin
wspłczesnejpedagogikijakonauki,zaśprzedmiotemjejbadańjestusys-
tematyzowana,spjnaiuporządkowanawiedzaowychowaniu,jegocelach,
treściach,metodach,formach,środkachiuwarunkowaniach.Wspłcześniezawiera
onawielerżnychpodejśćteoretycznychiideologicznychdoswojegoprzedmiotu
badań,ktrezaowocowaływielomamodelamiteoretycznymi,opcjami,argumentami
isposobamimyśleniaoistociewychowania.WNowymsłownikupedagogicznym
2
Por.H.Muszyński,Spórometodologicznystatusnaukowychowaniu,„KwartalnikPedagogicz-
ny”1982,nr2;Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładza,Poznań–Toruń1996.
3
Por.Z.Zaborowski,Wstępdometodologiibadańpedagogicznych,Wrocław–Warsza-
wa–Krakw–Gdańsk1973;S.Nowak,Metodologiabadańspołecznych,Warszawa1985;S.Palka,
Teoriapedagogicznaapraktycznedoświadczenianauczycieli,Warszawa1989.