Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
Rozdział2.Czteryorientacjebadawczewteoriachwychowania
33
wychowawcę,(3)osobowośćjakostrukturęregulującąstosunekwychowankado
otoczeniaoraz(4)jegoaktywnośćwłasnąiotwarciesięnawspłpracęzwy-
chowawcą.„Wychowanieniemożeosiągnąćceluwwczas,gdywzoryzachowania
isystemwartości,ktregłosiipragnierealizować,stająsięsprzecznezpraktyką
życiową,czyliefektemsocjalizacji.Zyskujeononatomiastnasile,gdywysuwa
takieperspektywydalszegorozwojuspołecznego,wświetlektrychjednostka
zdobywawłaściwekryteriaocenyiselekcjiaktualnychdoświadczeń,rozumie
iodczuwa,cotrzebazmienićlubodrzucić,acowartokontynuować
17
.
Reasumując,socjologiczniezorientowaneteoriewychowaniawzajemniesię
uzupełniają,dostarczającobiektywnejwiedzyozjawiskuwychowaniawjego
społecznymwymiarze.Dziękinimmożnaprowadzićszerokozakrojonebadania
empiryczne,opisującewarunki,wjakichzachodziproceswychowania,czynniki,
jakiewpływająnajegoprzebieg,orazwyprowadzaćwnioskiojegoprawidłowoś-
ciach,bylepiejprzewidywaćjegoskutecznośćorazznaczeniewżyciuspołeczeństw,
wtworzeniuświatakultury.Powyższytyprefleksjipedagogicznejpomaga
wokreślaniuideałwwychowawczych,wwyznaczaniunowychcelwizadań,
ktrewtokuwychowaniałącząfaktyspołeczneikulturowezdoświadczeniami
osobistymiwychowankw.
2.2.Orientacjenormatywne
Orientacjenormatywnecechująsiętym,iżichzwolennicynapodstawiefilozofii
człowieka(antropologiifilozoficznej),aksjologiii/lubteoriikulturyokreślają
wartościicele,jakimipowinnokierowaćsięwychowanieczłowieka.Wzależności
odpreferowanychźrdełsąnimiokreśloneideologiealbowybranykierunek
antropologiifilozoficznej.Takrozumianeteoriewychowaniasązbliżonedonauk
praktycznych,wktrychpojęciainormyjakoprawateoretycznesąprzekształcane
wnormydziałańpedagogicznych.Wprocesiepedagogicznympojęciaiprawa
naukteoretycznychodnosząsięnietylkodostronysubiektywnejwychowanka,
zwracającuwagęnajegointelekt,uczuciaiwolę,aleidoobiektywnejrzeczywis-
tościposzczeglnychdziałwwychowania,czylidotego,cojesttreściątego
procesu.Tenrodzajteoriiwychowaniabazujenapedagogicznychzdaniach
normatywnych,ktresąuzasadnianezdaniamipsychologicznymi,socjologicznymi,
historycznymi,politycznymi,filozoficznymiitp.
Racjedlategotypunorm–zdaniemStefanaWołoszyna–lokujesię:
•
albowzdaniachempirycznych,sprawdzalnychostateczniepoprzezfaktycznie
istniejącąwteraźniejszościlubprzeszłościtakąlubinnąrzeczywistość,np.
„SkorożyjemywustrojuX,topowinniśmywychowywaćzgodniezjego
założeniami”(podejścieeksplikatywne),
17
Ibidem,s.58.
3–Pedagogika...